Inspekt (przyspiesznik) krok po kroku

Inspekt (przyspiesznik) krok po kroku

1 komentarzy

W każdym ogrodzie, zarówno przydomowym, na działce, a także w ogrodzie warzywnym powinien znajdować się inspekt. Oczywiście, jeżeli posiadamy szklarnię, jego obecność nie będzie konieczna, natomiast w innym przypadku warto go zbudować, ponieważ jest to element wyposażenia ogrodu bardzo praktyczny, zdecydowanie ułatwiający uprawę roślin, a poza tym pozwalający na wcześniejsze uzyskanie nowalijek ( m.in. sałata, rzeżucha ogrodowa, rzodkiewka, portulaka warzywna, szczypiorek), dłuższe konsumowanie świeżych warzyw z własnego ogrodu, a także przygotowanie rozsady. Warto dodać, że inspekt jest dość tanim rozwiązaniem, a niejednokrotnie, można go wykonać z posiadanych materiałów, więc nie ma konieczności ponoszenia wysokich, dodatkowych kosztów.

Warto wiedzieć!

Inspekt może zostać wykorzystany do:

    przygotowania rozsady warzyw i kwiatów,
    uzyskania tzw. nowalijek,
 przyspieszenia i wydłużenia okresu wegetacyjnego roślin,
    rozmnażania roślin poprzez sadzonki,
    przechowania młodych sadzonek roślin ozdobnych,
    hartowania rozsady,
    inne.



Jedno bądź dwuspadowe …

Inspekty to proste konstrukcje, zazwyczaj jednospadowe, rzadziej dwuspadowe (tzw. belgijki).

Skrzynia – bez dna, jedno bądź dwuspadowa o wymiarach, zależnie od potrzeby. Zazwyczaj wykonana jest z zabezpieczonych przed działaniem negatywnych czynników drewnianych desek. Można się spotkać z bardziej masywnymi konstrukcjami, wykonanymi z cegły czy też betonowych elementów. 

Okna – szerokość oraz długość skrzyni, powinna odpowiadać szerokości i długości zastosowanego okna bądź stanowić wielokrotność jego szerokości i długości, w przypadku inspektu charakteryzującego się większą powierzchnią. Zazwyczaj stosuje się okna szklane,

Okna mogą być osadzone na skrzyni za pomocą zawiasów, ale nie koniecznie. Zależnie od konstrukcji, może zaistnieć konieczność przybicia dodatkowych elementów pionowych, które uniemożliwią zsunięcie się okna z skrzyni.

Inspekt

Inspekt

Schematy

a)    Inspekt jednospadowy
 

Inspekt - schemat

b)    Inspekt dwuspadowy
 

Inspekt - schemat

Jaką powierzchnię powinien zajmować inspekt ?

Z pewnością inspekt nie powinien być zbyt mały. W przypadku zdecydowania się na budowę inspektu, warto zbudować trochę większy i mieć możliwość wykorzystania go na wielu płaszczyznach  o których wspomniano na początku opracowania.

Przykładowe wymiary inspektu, które sprawdzą się w ogrodzie przydomowym, a także na działce:

1) Inspekt jednospadowy: 202 cm (szerokość ściany przedniej i tylnej), 100 (150) cm (szerokość ściany bocznej), 35 cm (wysokość - ściana tylna), 25 cm (wysokość- ściana przednia). Okno- 100 cm szerokości i 150 cm długości.

2) Inspekt dwuspadowy: 202 cm (szerokość ściany przedniej i tylnej), 200 (300) cm (szerokość ściany bocznej), 25 cm wysokość ściany przedniej i tylniej.

Inspekt

Inspekt

Wystawa inspektu – jak ustawić inspekt w ogrodzie ?

Przede wszystkim inspekt buduje się na stanowisku słonecznym, zacisznym, z dala od zacieniających i stanowiących zagrożenie drzew. Decydując się na inspekt jednospadowy, należy zadbać o to aby jego niższa ściana skierowana była na południe. Takie inspekty szybciej się nagrzewają, ale i ochładzają.

Inspekt zimny, a inspekt ciepły – czym się różnią ?

Inspekt zimny jak sama nazwa wskazuje, charakteryzuje się niższą temperaturą panującą w inspekcie, której wysokość zależna jest od wystawy, nasłonecznienia, warunków atmosferycznych, a także działalności ogrodnika, który dodatkowo może nakryć inspekt matami słomianymi, aby ograniczyć spadek temperatury. W zasadzie wykorzystywany jest do hartowania roślin, uprawy warzyw i uzyskania rozsady roślin ozdobnych, ale nie wcześniej jak około drugiej połowy marca. W razie silniejszych spadków temperatury, zimny inspekt należy okryć matami.

Lepszym rozwiązaniem są tzw. ciepłe inspekty, w których panuje wyższa temperatura, a to za sprawą biologicznego ogrzewania, opartego na rozkładzie materii organicznej. Oczywiście można zastosować inne systemy grzewcze (ogrzewanie gorącą wodą). Wracając do biologicznej metody ogrzewania inspektu, należy zaznaczyć, że już w okresie jesiennym przygotowujemy stanowisko dla mającego powstać w okresie wiosennym inspektu. Podłoże nakrywamy  pryzmą liści, aby ochronić je przed przemarznięciem w okresie zimowym. Wiosną około lutego – marca, należy usunąć liście i uzupełnić podłoże  warstwą świeżych liści. Następnie układa się warstwę końskiego obornika. Grubość warstwy w przypadku inspektu napowierzchniowego, wyniesie około 40 cm. Należy pamiętać, aby obornikiem okryć także zewnętrzne ściany, umieszczonego na nim inspektu. Tak przygotowany inspekt pozostawiamy na kilka dni, przykrywając go dodatkowo matami. Rozkładający się obornik wytworzy sporo ciepła,  co można zaobserwować po skraplaniu się wody na oknie inspektowym. Następnym krokiem jest ubicie obornika, rozsypanie warstwy z liści i dopiero na tak przygotowaną podstawę rozsypujemy 15- 20 cm warstwę żyznej ziemi, na której po kilku dniach można rozpocząć uprawę roślin.

Inspekt

Inspekt

W przypadku inspektu zagłębionego, nie ma konieczności zużycia aż tak dużej ilości obornika (materii organicznej) jak w pierwszym przypadku. Pod inspekt zagłębiony, już w okresie jesiennym należy wykopać dół, odpowiadający wymiarom inspektu. Jego głębokość powinna wynieść około pół metra. Na tak przygotowany dołek, w okresie jesiennym wysypujemy warstwę liści, po to, aby tak jak w przypadku inspektu napowierzchniowego, uniknąć przemarznięcia podłoża. Około lutego (marca) liście należy usunąć, umieścić skrzynię w taki sposób, aby trochę wystawała ponad powierzchnię. Dno dołka wypełniamy warstwą liści, następnie obornika. Dalej postępujemy podobnie jak w pierwszym przypadku.

Schemat- Inspekt zagłębiony, przygotowany do produkcji roślinnej
 

Inspekt - schemat

W przypadku zimnego inspektu, ustawiamy go bezpośrednio na oczyszczonym z kamieni i chwsatów podłożu, zgodnie z wymaganiami, o których wspomniałem wcześniej.  W początkowym okresie, temperatura jaką można w nim uzyskać wynosi około 10°C. W ciepłym inspekcie temperatura osiąga do ponad 15- 18°C.

Wspomniane zasady, stosuje się również do inspektów stale związanych z konkretnym miejscem w ogrodzie.

Inspekt

Inspekt

W przypadku inspektów przenośnych po uzyskaniu roślin, inspekt na okres zimy może trafić do zabezpieczonego przed wilgotnością pomieszczenia, co w przypadku drewnianych elementów, znacząco przedłuży jego trwałość. Oczywiście powinien zostać oczyszczony i w razie potrzeby zabezpieczony.

O stałe konstrukcje, również należy zadbać, a więc po zakończeniu prac opróżniamy inspekt z resztek materii organicznej, zanieczyszczeń, odkażamy, konserwujemy. Stałe inspekty mogą mieć zastosowanie również w okresie zimowym np. jako przechowalnia sadzonek roślin ozdobnych.

Budowa inspektu krok po kroku*

Inspekt ciepły zagłębiony dwuspadowy - wymiary 150 x 200 x 60 cm.

Materiały:

• deski o wymiarach 196 x 15  (6 sztuk) – grubość desek 2 cm,
• deski o wymiarach 150 x 15  (6 sztuk) – grubość desek 2 cm,
• deski przycięte na kształt trapezu 100 x 3 x 15 (4 sztuki) – grubość desek 2 cm,
• kantówka 6 x 6 x 150 cm ( 1 sztuka),
• kantówka 6 x 6 x 146 cm ( 1 sztuka),
• kantówka 6 x 6 x 70 cm jednostronnie naostrzona (4 sztuki),
• kantówka 6 x 6 x 80 cm jednostronnie naostrzona (2 sztuki),
• okna inspektowe tradycyjne o wymiarach 150 x 100 cm. Szyby osadzone na ramach o grubości 6 cm (2 sztuki),
• zawiasy,
• wkręty,
• środek konserwujący.

Etapy wykonania:

• wykonanie wykopu o wymiarach dostosowanych do wielkości inspektu,

• etapy zakładania ciepłego inspektu zostały omówione powyżej,

• na samym początku należy wykonać ściany dłuższe (deski o wymiarach 196 x 15), które łączymy, przykręcając je do zaostrzonych kantówek,

• dłuższą kantówkę mocujemy na środku powstającej ściany w taki sposób, aby jej górna część wystawała około 9 cm ponad ścianę.

Schemat- Ściana boczna z zaostrzonymi kantówkami
 

Inspekt - schemat

• ściany podłużne należy wkopać w podłoże przy wcześniej wykopanym zagłębieniu,

• następnie tworzymy kolejne ściany z desek o wymiarach 150 x 15 przytwierdzając je do wcześniej wykonanych ścian,

• na środkowe wystające kantówki montujemy kantówkę o wymiarach 6 x 6 x 146 cm,

• następnie ściany wbite w podłoże należy uzupełnić deskami w kształcie trapezu,

• po czym na wcześniej zamocowaną kantówkę o wymiarach 6 x 6 x 146 cm przytwierdzamy dłuższą kantówkę,

• na samym końcu montujemy okna wykorzystując zakupione zawiasy,

• drewniane elementy należy zakonserwować odpowiednim impregnatem,

• w wyposażeniu inspektu warto aby znalazły się zróżnicowane wywietrzniki, maty ocieplające, cieniujące.


Uwagi końcowe

Inspekt w ogrodzie to w wielu przypadkach konieczność i możliwość pełniejszego wykorzystania przestrzeni, w celu uzyskania jak najlepszych efektów w uprawie roślin ozdobnych oraz użytkowych. Inspekt pozwala na wcześniejszy wysiew warzyw, a także przygotowanie rozsady roślin ozdobnych, które wymagają dłuższego okresu wegetacyjnego.

Budowa inspektu w ogrodzie nie będzie ani czasochłonna, ani nie nadwyręży domowego budżetu.
Poza wspomnianymi wcześniej rodzajami inspektu (jednospadowy, dwuspadowy) warto wspomnieć również o inspekcie przenośnym. Pozwala on na uzyskanie np. rozsady kwiatów w różnych, słonecznych zakątkach ogrodu (posesji), uwzględniając przy tym wcześniejsze zalecenia w zakresie budowy oraz wykorzystania wykonanej konstrukcji.

* Wymiary oraz inne dane uwzględnione w zaprezentowanym inspekcie, zostały zaczerpnięte z artykułu Przepis na inspekt , „Kwietnik” 2006, nr 4.

Tekst: Grzegorz Bogucki

czytaj dalej...

1 komentarzy

  1. Dodał: sandruszka, Tytuł: A zrobię sobie...

    Własnie mi się skojarzyło, że w ogrodzie mam zapomniany inspekt. Ostatnio lekko go oczyściłam, ale... Plan na jutro- przygotować inspekt i wysiać astry :]

Dodaj swój komentarz

Zobacz także

Kategorie

Koniecznie zobacz: