Tuje to jedne z najbardziej powszechnych roślin iglastych spotykanych w naszych ogrodach. Rodzaj Thuja- żywotnik, należący do rodziny cyprysowatych skupia zaledwie kilka gatunków, jednak w wyniku zaawansowanych prac hodowlanych, do uprawy wprowadzono dziesiątki nowych odmian, często bardzo oryginalnych, dzięki którym mamy możliwość szerokiego wyboru żywotników, zależnie od indywidualnych potrzeb. Najczęściej mają formę zimozielonych drzew i krzewów. Naturalne siedliska żywotników występują w Ameryce Północnej oraz Azji Wschodniej. Zaliczane do roślin iglastych tuje charakteryzują się bardzo oryginalnym ulistnieniem w postaci łusek (młode siewki posiadają liście w postaci igiełek).
|
Wybrane gatunki żywotnika |
|
|
Nazwa polska |
Nazwa łacińska |
1 |
Żywotnik zachodni
|
Thuja occidentalis
|
2
|
Żywotnik wschodni
|
Thuja orientalis
|
3
|
Żywotnik olbrzymi
|
Thuja plicata |
4
|
Żywotnik japoński
|
Thuja standishii
|
5
|
Żywotnik koreański
|
Thuja koraiensis |
W uprawie uwzględnia się przede wszystkim trzy pierwsze gatunki żywotnika i w sprzedaży najczęściej możemy nabyć odmiany wywodzące się od tych gatunków. Możemy także spotkać się z mieszańcem- żywotnikiem nibyolbrzymim Thuja x plicatoides. Jest on połączeniem żywotnika zachodniego z olbrzymim. Mieszańcem zaliczanym to tej grupy jest jedna z najbardziej popularnych odmian kolumnowych, a konkretnie ‘Smaragd’.
Żywotnik zachodni, jest najpopularniejszą tują w naszym kraju, dostępną w bardzo wielu odmianach. Osiągają one od kilku do nawet kilkunastu metrów wysokości, a w swojej ojczyźnie mogą osiągać nawet do 40 m. W początkowym okresie ma pokrój zwarty, z czasem jednak bardziej nieregularny. System korzeniowy płytki- są narażone na wywroty. Liście matowozielone, przylegające, dochodzące do 4-7 mm długości. Kwiaty pojawiają się na końcach gałązek i zawiązują się jesienią poprzedniego roku. Szyszki podłużne, eliptyczne 0,8- 1,3 cm o brązowym zabarwieniu, w fazie dojrzałej.
|
Wybrane odmiany żywotnika zachodniego |
||
|
Nazwa polska
|
Pokrój
|
Barwa ulistnienia
|
1 |
‘Aureospicata’
|
stożkowy |
żółta |
2
|
‘Aurescens’
|
stożkowy |
żółta |
3
|
‘Brabant’ |
piramidalny |
zielona |
4
|
‘Danica’
|
kulisty |
zielona |
5
|
‘Europe Gold’
|
stożkowy |
żółta |
6
|
‘Globosa’
|
kulisty |
zielona |
7
|
‘Golden Globe’
|
kulisty |
żółta |
8
|
‘Hoseri’
|
kulisty |
zielona |
9
|
‘Little Gem’
|
rozłożysty |
zielona |
10
|
‘Rheingold’
|
piramidalny |
żółta |
11
|
‘Spiralis’
|
stożkowy |
zielona |
12
|
‘Teddy’
|
kulisty |
zielona |
Żywotnik wschodni może osiągnąć kilkanaście metrów wysokości i charakteryzuje się stożkową- w starszym wieku bardziej nieregularną- koroną. Gatunek o liściach żywozielonych, często z domieszką żółci. Szyszki jajowate do kulistych (do 2 cm), składające się z 6-8 mięsistych łusek pokrytych niebieskim nalotem.
|
Wybrane odmiany żywotnika wschodniego |
||
|
Nazwa polska
|
Pokrój
|
Barwa ulistnienia
|
1 |
‘Aurea Nana’
|
owalny |
żółta |
2
|
‘Golden Pygmy’
|
owalny |
żółta |
3
|
‘Elegantissima’ |
stożkowy |
żółta |
4
|
‘Sieboldii’
|
owalny |
zielona |
5
|
‘Westmont’
|
kulisty |
żółta |
Żywotnik olbrzymi w naszych warunkach osiąga do 15 m wysokości. Korona stożkowata, z czasem kolumnowa. Liście na zewnętrznej stronie żywozielone, od spodu szarozielone z białymi plamkami. Szyszki podłużne, eliptyczne (do 2 cm).
|
Wybrane odmiany żywotnika olbrzymiego |
||
|
Nazwa polska
|
Pokrój
|
Barwa ulistnienia
|
1 |
‘Jan’
|
stożkowy |
zielona |
2
|
‘Kórnik’
|
stożkowy |
zielona |
3
|
‘Rogersii’ |
owalny |
żółta |
4
|
‘Zebrina’
|
stożkowy |
pstra |
Poszczególne gatunki żywotnika wymagają stanowisk o dostateczniej wilgotności i źle znoszą zbyt uprzemysłowione aglomeracje. Preferują stanowiska od słonecznych do lekko zacienionych. Wszystkie żywotniki preferują gleby żyzne, świeże oraz przepuszczalne. Żywotnik zachodni dobrze będzie rósł na podłożu bardziej piaszczystym, alkalicznym, w przeciwieństwie do żywotnika wschodniego i olbrzymiego, które świetnie się sprawdzą także na glebach lekko kwaśnych. Gatunki dość dobrze sobie radzą w naszym klimacie, ale żywotnik wschodni jest bardziej wrażliwy na silne mrozy, dlatego lepiej go sadzić w miejscach zacisznych unikając otwartych przestrzeni.
Tuje powszechnie wykorzystywane są do obsadzania posesji, ogrodów, działek, parków oraz zieleńców. Są bardzo popularne i od dawien dawna zdobią otaczający nas krajobraz. Z powyższych informacji można zauważyć, że tuje stanowią bardzo usystematyzowany rodzaj i bardzo szybko można przybliżyć sobie wiedzę w zakresie poszczególnych gatunków i odmian, która zdecydowanie przyda się przy tworzeniu trafnych, a jednocześnie bardzo oryginalnych aranżacji w ogrodzie.
0 komentarzy