Białe muszki - mączliki

Białe muszki - mączliki

Skomentuj artykuł

Białe muszki, a właściwie mączliki są jednym z najpopularniejszych szkodników występujących przez cały rok na roślinach szklarniowych i domowych. W miesiącach letnich można je spotkać również w ogrodzie, na tarasie czy balkonie. Żerują na ponad 250 gatunkach roślin ozdobnych i warzyw. Najczęściej spotykane są na pomidorach, ogórkach, dyni, fasoli, czy   winogronach  oraz roślinach ozdobnych takich jak fuksja, poinsecja, begonia, hibiskus, żeniszek, nagietek, tytoń ozdobny czy astry. Mączliki często pojawiają się również na ziołach i chwastach. Mączliki wysysają sok z roślin, a masowe porażenie powoduje znaczny spadek wigoru roślin. Najbardziej charakterystyczne objawy u roślin zaatakowanych przez białe muszki to zahamowanie wzrostu, żółknięcie i przedwczesne opadanie liści. Obecnie w Polsce występują dwa gatunki białych muszek - mączlik szklarniowy, bardzo powszechnie spotykany oraz mączlik oskrzydlony, zawleczony do naszego kraju i odporny na większość środków ochrony.

Opis szkodnika

Te niewielkie, bo mierzące jedynie 1,5 mm długości owady mają podłużne, walcowate ciało i dwie pary białych skrzydeł.  Nietrudno jest je rozpoznać, gdyż przypominają białe muszki, jak też powszechnie są nazywane. Nie jest to jednak zbyt trafne określenie, ponieważ należą do pluskwiaków równoskrzydłych i zdecydowanie bliżej im do mszyc. Podobnie jak  one mają aparat gębowy kłująco-ssący, za pomocą którego pobierają sok z łyka roślin.

Mączliki naturalnie występują w rejonach tropikalnych i subtropikalnych, w naszym klimacie nie mogą zimować na zewnątrz. Zimą zabijają je niskie temperatury, zamierają również rośliny, na których żerują. Owady te nie są w stanie przeżyć zimowych mrozów, dlatego w tym okresie występują jedynie w ogrzewanych pomieszczeniach. Choć w okresie letnim gatunek ten może dać kilka pokoleń na różnych roślinach ogrodowych, resztę sezonu może przetrwać jedynie w pomieszczeniu. Zasiedlanie ogródków jest możliwe dzięki dużej mobilności tych owadów. Samice mogą zasiedlać rośliny w odległości kilometra od szklarni lub pomieszczenia, w którym przetrwały zimę. Gdy znajdą odpowiedniego żywiciela składają jaja na spodzie najmłodszych liści. Występują bardzo mnogo ze względu na krótki cykl rozwojowy i dużą płodność - każda samica może w ciągu 2 miesięcy złożyć około 200 jaj. Nimfy wykluwają się w przeciągu 5 do 7 dni, w ciągu 3-4 tygodni przekształcają się w postaci dorosłe, przechodząc przez trzy stadia larwalne i stadium poczwarki. Wszystkie niedojrzałe postaci zazwyczaj są jasne, prawie przezroczyste, nieruchome,  co sprawia, że łatwo je przeoczyć.

Białe muszki - mączliki

Białe muszki - mączliki

Uszkodzenia roślin

Zarówno nimfy jak i osobniki dorosłe żerują na spodniej stronie liści. Za pomocą specjalnie przystosowanego aparatu gębowego wysysają sok z roślin. Bardzo liczne populacje mogą prowadzić do żółknięcia, więdnięcia a nawet zasychania blaszek liściowych. Poza uszkodzeniami liści mączliki mogą roznosić groźne choroby wirusowe i bakteryjne. Owady te produkują duże ilości spadzi, która szczelnie oblepia liście. W znacznym stopniu uniemożliwia to roślinom fotosyntezę i oddychanie. Rosa miodowa nie tylko utrudnia asymilację, ale jest również pożywką dla grzybów sadzakowych. Grzyby szybko pokrywają  liście czarną warstwą, ograniczając w ten sposób powierzchnię asymilacyjną. Masowe żerowanie mącznika może doprowadzić do defoliacji i w konsekwencji zamierania roślin.

Białe muszki - mączliki

Białe muszki - mączliki

Zwalczanie

Wczesne wykrywanie obecności  szkodnika jest kluczem do kontroli jego występowania. Do monitorowania obecności i aktywności dorosłych osobników oraz jako wczesny wskaźnik ich obecności stosuje się żółte pułapki lepowe. Służą one nie tylko do sygnalizacji, ale również do odławiania mączlika. Pułapki umieszczamy bezpośrednio nad podatnymi roślinami lub na krawędzi nasadzeń. Gdy na roślinie zauważymy jedynie dorosłe postaci możemy je strząsnąć, a gdy wzbiją się w powietrze wciągnąć za pomocą odkurzacza. Gdy zauważymy liczne jaja i poczwarki najprościej jest po prostu usunąć porażone liście.

Białe muszki - mączliki

Białe muszki - mączliki

Mączliki mają naturalnych wrogów- są to małe pasożytnicze błonkówki (Encarsia formosa) od dawna stosowanedo biologicznego zwalczania mączlika. Składają one jaja w larwach mączlika, następnie młode rozwijają się wewnątrz ich ciała i w ciągu kilku dni doprowadzają do jego śmierci. To bardzo skuteczny sposób walki ze szkodnikiem, sprawdza się jednak lepiej w uprawach szklarniowych oraz jest  ciężko dostępny dla użytkowników amatorskich.

Zwalczanie chemiczne mączlika jest dość trudne, ponieważ owad szybko uodparnia się na środki owadobójcze. Ponadto zarówno jaja jak i poczwarki (puparia) nie są na ogół wrażliwe na insektycydy. Do zwalczania postaci dorosłych wystarczy zastosować preparaty o działaniu kontaktowym (Talstar). Jeśli stwierdzimy obecność jaj i larw najlepszym rozwiązaniem będzie użycie środków o charakterze układowym (Confidor, Apacz). Przedostaną się one do soku roślinnego i zniszczą żywiące się nim larwy i dorosłe owady. Doskonałym preparatem do  walki z mączlikiem w pomieszczeniach jest Juventox  produkowany na bazie hormonów juwenalnych owadów. Działa on na jaja, larwy i poczwarki oraz uniemożliwia ich przepoczwarzenie. Preparat ten nie tylko hamuje rozwój szkodników, ale również sterylizuje samice. Znacznie tańsze i bezpieczniejsze w użyciu są mydła ogrodnicze, które skutecznie ograniczą liczebność białych muszek - mączlika na roślinach w domu czy w ogrodzie.

czytaj dalej...

0 komentarzy

Dodaj swój komentarz

Zobacz także