Cis pospolity - opis, uprawa i odmiany

Cis pospolity - opis, uprawa i odmiany

1 komentarzy

Cis pospolity jest długowiecznym, iglastym krzewem lub niedużym drzewem. W Europie znane są osobniki, których wiek określany jest na ponad 1500 lat. Na stanowiskach naturalnych cis pospolity jest objęty ścisłą ochroną gatunkową ze względu na zagrożenie wyginięciem. Już w XV wieku Władysław Jagiełło nadał jemu statut rośliny chronionej. W Polsce, w naturze, cisy znaleźć można w Beskidzie Niskim oraz w Pieninach i Tatrach. Najwięcej stanowisk tego gatunku występuje na Pojezierzu Pomorskim, w Małopolsce, na Śląsku, Podkarpaciu i w Górach Świętokrzyskich.

W nasadzeniach ogrodowych cis pospolity jest gatunkiem nadającym się wręcz idealnie na formowane żywopłoty (do 4 m). Chroni od wiatru i stanowi dobre tło dla innych elementów ogrodu. Można z niego tworzyć również ogrodowe rzeźby. Pamiętajmy jednak, że cisy rosną naprawdę powoli.

Charakterystyka gatunku

Cis pospolity (Taxus baccata) jest wiecznie zielonym krzewem lub niskim drzewem należącym do rodziny cisowatych (Taxaceae). Jest to gatunek iglasty, którego szpilki są ciemnozielone i lśniące z wierzchu, od spodu jaśniejsze, matowe, płaskie, ostro zakończone na szczycie. Pień okrywa cienka szarobrązowa lub czerwonawa złuszczająca się płatami kora. Cis jest rośliną dwupienną – kwiaty żeńskie i męskie rozwijają się na różnych osobnikach. Nasiona cisów ukryte w kulistych czerwonych osnówkach na egzemplarzach żeńskich dojrzewają od sierpnia do września.

Utrzymują się na pędach do zimy, dzięki czemu służą jako pokarm dla ptaków. Wszystkie części rośliny oprócz osnówek są trujące, zawierają duże ilości alkaloidów (m. in. taksyny).


Odmiany

Wśród odmian wyróżnia się następujące klony żeńskie, obsypujące się dużą liczbą czerwonych owoców:

"Aurea Decora" – szeroki, rozłożysty krzew o lekko pofalowanych pędach pokrytych igłami o zabarwieniu złocistożółtym, a później jasnozielonym

"Dovastoniana" – odmiana drzewiasta o pokroju szerokostożkowym, osiągająca po 10 latach 1,5 m wysokości, a ostatecznie 3-5 m

"Dovastonii Aurea" – krzew dorastający do 1,5 – 2 m wysokości o przewisających pędach, igły o zabarwieniu złocistozielonym lub jasnozielonym

"Fastigiata Robusta" – odmiana bardzo odporna na mróz o pokroju wysokokolumnowym, dorastająca do 2 m wysokości

"Rependens" – odmiana płożąca, rozłożysta, dorastająca po 10 latach do 50 cm wysokości i 1,5 m szerokości.

Do innych ciekawych odmian zalicza się następujące klony:

"Summergold" – krzew o powolnym wzroście, dorastający do 1 m wysokości i 3 m szerokości; latem igły złocistożółte, zimą zielonobrązowe

"Fastigiata Aureomarginata" – odmiana o słabym wzroście, po 10 latach osiąga wysokość ok 1 m; pokrój wąski kolumnowy,

"Elegantissima" – krzew dorastający po 5 latach do 2 m wysokości; igły gęste o zabarwieniu żóltozielonym, później z białym nalotem

Cis pospolity

Cis pospolity

Wymagania siedliskowe

Cis pospolity osiąga najlepszy wzrost na stanowisku cienistym lub półcienistym. W przypadku odmian o złocistym zabarwieniu igieł wymagane jest miejsce bardziej nasłonecznione, lecz nie w pełnym słońcu. Cisy preferują gleby dostatecznie wilgotne, żyzne, próchniczne i przepuszczalne, najlepiej wapienne. Rośliny źle rosną na glebach suchych, jałowych oraz podmokłych i zakwaszonych. Krzewy te dobrze znoszą warunki miejskie ze względu na tolerancję na zanieczyszczenia powietrza.

Zabiegi pielęgnacyjne

Odmiany cisa nie wymagają praktycznie żadnych zabiegów pielęgnacyjnych. Jedynie formy kolumnowe warto zabezpieczyć zimą poprzez obwiązanie pędów sznurkiem lub żyłką, aby nie uległy zniekształceniu pod ciężarem śniegu. W przypadku obfitych opadów śnieg należy strząsać z gałęzi.

Cis pospolity

Cis pospolity

Sposób formowania

Dzięki dużym zdolnościom regeneracyjnym cisa, jego odmiany nadają się idealnie na strzyżone  żywopłoty oraz różnego rodzaju bryły geometryczne. Cisy przycinamy corocznie wiosną przed rozpoczęciem wegetacji i w razie potrzeby drugi raz latem. Duże okazy można ciąć prawie przy samym pniu, ale radykalne cięcia wykonujemy tylko w połowie wiosny.

czytaj dalej...

1 komentarzy

  1. Dodał: Paweł S., Tytuł: Cis

    Cis w Zachodniopomorskim rośnie przeważnie na cmentarzu (poniemieckim).

Dodaj swój komentarz

Zobacz także

Kategorie

Koniecznie zobacz: