Dorodne i zdrowe rośliny to wielka duma każdego ogrodnika. Niestety, czasami zdarza się, że ich liście przestają ładnie wyglądać, a na powierzchni pojawiają się niezdrowe plamy i przebarwienia. Liście takie najczęściej dość szybko zaczynają brązowieć i zasychać. Widząc podobne objawy, zastanawiamy się, co może być ich przyczyną i co należy zrobić, by przywrócić roślinie ładny i zdrowy wygląd.
Powodem takiej sytuacji mogą być oczywiście patogeny chorobotwórcze, ale nie zawsze. Czasem brązowienie jest wynikiem niedoborów pokarmowych, złej pogody bądź błędów pielęgnacyjnych, a niekiedy po prostu naturalnym procesem fizjologicznym, występującym u danego gatunku.
Dlatego też zanim podejmiemy jakiekolwiek działania, powinniśmy dobrze rozpoznać przyczynę takiego zjawiska, ponieważ bez oceny sytuacji nie możemy stwierdzić, czy roślinie jest potrzebny oprysk preparatami ochrony roślin czy jedynie uzupełnienie w glebie składników pokarmowych.
Kiedy zauważymy u naszych roślin brązowiejące liście, dokładnie się im przyjrzyjmy i to najlepiej z pomocą szkła powiększającego. W ten sposób łatwo dostrzeżemy ewentualne skupiska grzybów, będące najczęstszą przyczyną kłopotów. Kiedy okaże się, że to jednak nie grzyb zaatakował naszą roślinę, ustalenie przyczyny problemów będzie z pewnością wymagało dalszych oględzin rośliny (np. pędów, pąków, szyjki korzeniowej), gdyż sam liść już niewiele nam wtedy pomoże.
Brązowienie liści
Brązowienie liści będące wynikiem infekcji
|
objaw
|
Możliwa przyczyna
|
|
Początkowo drobne, żółte plamki które z czasem się powiększają i brązowieją, stopniowo powodując brunatnienie i zasychanie całego liścia. Spód liści pokrywają skupiska pomarańczowych grzybni |
Rdza – choroba grzybowa, atakująca przede wszystkim malwy, ale także inne rośliny ozdobne i użytkowe (np. róże, złocienie, ogórki, grusze) |
|
Liście żółkną, brązowieją i zasychają, na spodzie widoczne drobne, czarne skupiska grzybni. |
Sucha zgnilizna – choroba grzybowa (np. mieczyki, krokusy, rośliny warzywne - np. kapusta, papryka) |
|
Pędy i liście brunatnieją i zasychają, na korze pojawiają się nekrotyczne plamy |
Zaraza ogniowa – choroba bakteryjna, atakująca głównie drzewa z rodziny różowatych (np. pigwowce, jabłonie, głogi, ogniki, jarząby, irgi) |
|
Brązowienie i zwijanie się liści, zamieranie łodyg, zgnilizna korzeni |
Fytoftoroza – groźna choroba grzybowa, szczególnie niebezpieczna dla różaneczników i azalii |
|
Małe, wodniste później brunatne plamki, które szybko zajmują cały liść i w krótkim czasie powodują jego brązowienie. Często widoczny mączysty nalot. |
Szara pleśń – choroba grzybowa, atakująca bardzo wiele roślin zarówno ozdobnych jak i warzywniczych oraz sadowniczych. |
|
Latem na liściach pojawiają się brązowo-czarne, okrągłe plamy, które szybko ogarniają cały liść i doprowadzają do jego zbrunatnienia i zaschnięcia |
Czarna plamistość – choroba grzybowa, atakująca głównie róże, ale również inne rośliny ozdobne |
|
Liście i pąki, a niekiedy również fragmenty pędów, pokrywa biały, mączysty nalot. Porażone liście szybko brunatnieją i zasychają. |
Mączniak prawdziwy – choroba grzybowa, atakująca wiele roślin ozdobnych, warzywnych a nawet sadowniczych. Najczęściej jednak poraża róże. |
|
Drobne brązowe plamy na liściach drzew owocowych, z czasem zajmujące cały liść i powodujące jego brązowienie oraz przedwczesne opadanie. Po stronie spodniej widoczne drobne, ciemne skupiska grzybów |
Drobna plamistość liści drzew pestkowych – uciążliwa choroba grzybowa, atakująca głównie wiśnie i czereśnie. Grzyb zimuje w opadłych liściach, dlatego należy je regularnie usuwać spod drzewa. |
Brązowienie liści
Brązowienie liści jako objaw choroby fizjologicznej
|
objaw
|
Możliwa przyczyna
|
|
Chlorozy międzyżyłkowe na młodych liściach |
Niedobór żelaza |
|
Chlorotyczne plamy na liściach i zbrązowienie korzeni |
Brak manganu |
|
Brunatnienie i zasychanie brzegów dorosłych liści |
Niedobór potasu |
|
Żółknięcie brzegów i zasychanie młodych liści |
Brak boru |
|
Latem brązowieją i zasychają duże fragmenty brzegów liści |
- Przesolenie podłoża - przenawożenie - susza |
Inne przyczyny brązowienia liści roślin, po wykluczeniu chorób
|
objaw
|
Możliwa przyczyna
|
|
Zasychające końcówki liści |
Zbyt suche powietrze bądź podłoże |
|
Stopniowe zasychanie całych liści |
Jest charakterystyczne dla wiosennych kwiatów cebulowych oraz kilku innych ogrodowych gatunków, które po przekwitnieniu przechodzą w okres spoczynku (np. czosnek niedźwiedzi, szachownica cesarska, mak wschodni, psi ząb, ranniki zimowe) |
|
Początkowo jasne plamy na liściach, szybko brązowiejące i zasychające |
Przypalenia słoneczne |
|
Brązowienie i zasychanie liści po zabiegach pielęgnacyjnych (np. pieleniu, opryskach) lub przesadzaniu |
Uszkodzenia systemu korzeniowego, przypalenie liści nieodpowiednią dawką środka ochrony roślin |
|
Wiosną, po przymrozkach brązowienie i zasychanie liści |
Uszkodzenia mrozowe |
Autor: Katarzyna Józefowicz
Źródła:
1. Działkowiec 07/06 str. 47 (niedobory składników)
2. „Choroby i szkodniki roślin” poradnik Gazety Wyborczej
3. „Atlas chorób i szkodników roślin warzywnych” A. Studziński, F. Kagan, Z Sosna, W-wa 1987r.
0 komentarzy