Rośliny ozdobne i użytkowe uprawiane w ogrodach, na działkach, balkonie, a także w mieszkaniu narażone są na ataki szkodników. Możliwość pojawienia się intruzów wzrasta w momencie osłabienia roślin, będącego konsekwencją popełnionych błędów w uprawie. Oczywiście istnieje wiele szkodników, którym nie oprą się nawet najzdrowsze okazy roślin.
Szkodnikiem nazywamy, każdy organizm żywy, negatywnie oddziaływujący na roślinę. Zależnie od konkretnego gatunku szkodnika, zmiany mogą być bardzo zróżnicowane. Jedne będą uszkadzać roślinę zjadając liście, łodygi, korzenie m.in. gąsienice, opuchlaki, rolnice, ślimaki, inne znów ze względu na posiadanie aparatu gębowego kłująco- ssącego, wysysają soki roślinne, doprowadzając do deformacji, żółknięcia i opadania liści np. przędziorki i czerwce . Jedne i drugie są bardzo niebezpieczne, gdyż zakłócają procesy fizjologiczne zachodzące w roślinach i bez naszej interwencji mogą doprowadzić do ich zamierania.
Chcąc osiągnąć sukces w uprawie roślin ozdobnych i użytkowych, należy przede wszystkim dopasować stanowisko do potrzeb danego gatunku. A więc m.in. różaneczniki sadzić w półcienistych zakątkach, zapewniając przy tym podłoże o kwaśnym odczynie. Róże powinny być skąpane w słońcu, rojniki sadzimy w przepuszczalnym podłożu, na bardzo słonecznych zboczach skalniaka itd. Poza tym nie zapominamy o dalszej pielęgnacji posiadanych okazów. Zaangażowanie w opiekę (podlewanie, nawożenie, odchwaszczanie, cięcie itp.) oraz wiedza na temat biologii danej rośliny pozwoli ograniczyć występowanie szkodników.
Jeżeli pojawi się szkodnik, należy natychmiast przystąpić do jego zwalczania. Szkodniki zazwyczaj szybko rozmnażają się i rozprzestrzeniają, tak więc podstawą jest trafne rozpoznanie i odpowiedni dobór metod zwalczania. Bez odpowiedniej, przynajmniej podstawowej wiedzy nie jesteśmy w stanie podjąć trafnych decyzji.
Do podstawowych szkodników zaliczymy:
• Owady- Insecta- m.in. mączliki, miseczniki, tarczniki, wełnowce, mszyce, ziemiórki, pchełki, śmietki, pryszczarki, opuchlaki, chrząszcze, drutowce, miniarki, wciornastki, skoczki.
• Roztocze- Acarina- m.in. przędziorki, szpeciele, roztoczki, rozkruszki.
• Ślimaki- Gastroenapoda- m.in. pomrowik polny.
• Nicienie- Nematoda- m.in. węgorki i mątwiki.
• Ptaki- Aves- m.in. szpaki, wróble.
• Ssaki – Mammalia- m.in. myszy, nornice, chomiki, zające, sarny .
Profilaktyka to jeden z podstawowych sposobów na ograniczenie występowania szkodników. Nie od dziś wiadomo, że zapobieganie jest o wiele tańsze jak zwalczanie, tak więc jeżeli jeszcze nie podjęliśmy działań na tej płaszczyźnie pora to zmienić i wraz z wiosennym przebudzeniem, małymi kroczkami rozpocząć wprowadzanie stosowanych zmian w ogrodową rzeczywistość.
Wybrane sposoby na ograniczenie występowania szkodników w uprawie roślin ozdobnych i użytkowych:
Kwarantanna- jest to jeden ze sposobów na ograniczenie występowania szkodników. Kilkutygodniowa izolacja „podejrzanej” rośliny od pozostałych roślin, będących częścią większej całości, jest szczególnie ważna w przypadku uprawy roślin doniczkowych w mieszkaniach. Wiadomym jest, że w mieszkaniu bardzo ciężko zapewnić roślinom optymalne warunki do rozwoju. Samo to, że rosną w niewielkich doniczkach, z niewielką ilością podłoża jest dla nich pewnym obciążeniem. Bardzo często szkodniki dostają się do mieszkania wraz z nowo zakupionymi roślinami. W niewielkim pomieszczeniu bardzo łatwo o ich ekspansję. Przetrzymanie nowego okazu w osobnym pomieszczeniu przez około 4 tygodnie, przy dokładniej jego obserwacji, pozwoli obniżyć prawdopodobieństwo wystąpienia szkodnika. Jeżeli zostanie wykryty, należy go natychmiast wyeliminować. Gdy okaże się, że roślina jest „czysta”, możemy ją przenieść na jej docelowe stanowisko.
Zakup sprawdzonych odmian- jest kolejnym sposobem na ograniczenie występowania szkodników. W wyniku prac hodowlanych uzyskuje się coraz to nowsze odmiany, charakteryzujące się nie tylko wyższą odpornością na choroby, ale także mniejszą podatnością na ataki szkodników. Przed zakupieniem danej rośliny warto zapoznać się z ofertą wielu producentów i wybrać najbardziej odpowiadającą naszym wymaganiom roślinę.
Zwalczanie szkodników
Prawidłowa pielęgnacja - to podstawa w uprawie roślin. Nie od dziś wiadomo, że silne, zdrowe rośliny nie są tak często atakowane przez większość szkodników, tak więc warto i na tej płaszczyźnie wykazać więcej zaangażowania.
Zmianowanie upraw- wpływa na wyższą zdrowotność roślin, które lepiej rosną i są mniej narażone na choroby oraz kumulację szkodników, charakterystycznych dla danego gatunku. Zmianowanie upraw jest szczególnie ważne w przypadku warzyw.
Współrzędna uprawa roślin- polega na uprawie wielu gatunków roślin na zagonie, łącznie z tymi, które znane są z zawartości substancji aktywnie czynnych, nieprzychylnych szkodnikom np. aksamitka i nagietki zabijają nicienie w podłożu, czosnek odstrasza mszyce, a także przędziorki, cebula m.in. pędraki, a gryka drutowce.
Równowaga biologiczna- dążenie do równowagi biologicznej, a więc stanu w którym ilość szkodników oraz ich naturalnych wrogów jest zbliżona bądź nieznacznie się waha, dzięki czemu szkody wyrządzanie przez szkodniki są na tyle ograniczone, że nie ma konieczności korzystania z chemicznych sposobów zwalczania szkodnika. W zupełności wystarczą biologiczne metody zwalczania szkodników.
Sprzyjanie organizmom pożytecznym- to jedno z podstawowych działań, które przybliży nas do stanu równowagi biologicznej. Organizmom pożytecznym, a więc naturalnym wrogom szkodników bądź zapylającym kwiaty, sprzyjamy poprzez sadzenie roślin nektarodajnych oraz innych zróżnicowanych gatunkowo (zimozielone, o sezonowym ulistnieniu, drzewa, krzewy, byliny, jednoroczne, z cierniami, owocujące itp.), budowaniem domków dla owadów, budek lęgowych dla ptaków, stworzenie w ogrodzie zróżnicowanych zakątków ( cienistych, kamienistych, wodnych, słonecznych itp.), sprowadzenie do ogrodu starych pni.
Zwalczanie szkodników
Działania wpisujące się w profilaktykę, nie są w stanie w pełni uchronić roślin przed bardziej zmasowanym atakiem. W takiej sytuacji należy podjąć konkretne działania mające na celu eliminację bądź odstraszenie intruza.
czytaj dalej...
0 komentarzy