Chrzan pospolity (Armoracia rusticana) jest rośliną warzywną z rodziny kapustowatych, o cennych właściwościach przyprawowych i leczniczych. Korzenie kilkuletnich roślin osiągają długość nawet kilkudziesięciu centymetrów. Z zewnątrz pokryte są one kremowożółtą lub jasnobrązową skórką, a w środku znajduje się biały, włóknisty miąższ. Część nadziemna chrzanu utworzona jest natomiast z rozety długich i szerokich, ciemnozielonych liści. Zbudowana jest ona także z wysokiej łodygi (do 1,5 m), na której pojawiają się wiechowate kwiatostany typu wiechy z drobnymi białymi kwiatami. Częścią użytkową chrzanu jest przede wszystkim korzeń o silnym aromacie i piekącym smaku. Swoje właściwości chrzan zawdzięcza obecności związków siarki i olejków gorczycznych. Zastosowanie w kuchni posiadają także młode liście chrzanu, które stosuje się do bezpośredniego spożycia w sałatkach, a także liście starsze do kiszenia ogórków.
Właściwości przyprawowe
Tarty chrzan
Do spożycia nadają się młode korzenie, grubości ponad 2 cm i długości przynajmniej 25 cm, gładkie i bez plam. Wykopuje się go jesienią. W kuchni chrzan stosujemy w formie tartej, gdyż podczas tego procesu wydzielają się olejki gorczyczne o silnym aromacie. Substancje te pobudzają apetyt i ułatwiają trawienie. Za ostry smak odpowiadają także uwalniane związki siarki.
Chrzan dostarcza również wielu witamin (A, B, C i E) oraz składników mineralnych m. in. magnezu, potasu, wapnia i żelaza. Zawiera on dwa razy więcej witaminy C niż cytryna. Starty chrzan szybko ciemnieje i z tego względu należy go od razu skropić sokiem z cytryny. Przyprawa ta pasuje do mięs i dań rybnych oraz zup, sosów, twarożków i jajek. Łagodniejszy smak można uzyskać poprzez wymieszanie go ze śmietaną lub jogurtem, albo gdy go podgrzejemy. Na Wielkanoc sporządza się z dodatkiem chrzanu smaczną zupę, bardzo popularną zaraz po żurku.
Właściwości chrzanu
|
Przepis na zupę chrzanową (na 8 porcji) |
|
|
Składniki:
- wywar warzywny: 1,5 l wody, 2 pietruszki średniej wielkości, 50 g selera, 5 ziemniaków średniej wielkości 2 liście laurowe, 4 ziarenka ziela angielskiego, - 4 łyżki śmietany 18% - 7 łyżek tartego chrzanu - kilka jajek ugotowanych na twardo - sól, pieprz
|
Sposób przyrządzania: - do garnka wlać wodę, włożyć wszystkie warzywa i przyprawy; gotować do miękkości - kiedy warzywa będą już miękkie zmiksować na gładki krem, doprawić chrzanem, śmietaną, solą i pieprzem do smaku - ugotowane jajka pokroić na kawałki, dodać porcję na każdy talerz |
|
|
|
Właściwości chrzanu
Liście chrzanu
Młode liście chrzanu nadają się do bezpośredniego spożycia w sałatkach. Zawierają one dość duże ilości witaminy C. Starsze liście, podobnie jak korzenie, wchodzą w skład przypraw do kiszenia ogórków, wraz z gorczycą, czosnkiem, koprem i zielem angielskim. Liście chrzanu wykorzystujemy do kiszenia ogórków ze względu na walory smakowe, a także działanie bakterio- i grzybobójcze.
Właściwości chrzanu
czytaj dalej...
0 komentarzy