Por (Allium porrum) jest warzywem pochodzącym z rejonu śródziemnomorskiego. Znane i cenione już w starożytności (m.in. Grecja, Rzym, Egipt), a obecnie jedno z najpopularniejszych warzyw uprawianych w naszych ogrodach. W Polsce znane już w średniowieczu. Warzywo należy do rodziny czosnkowatych i jest jednym z wielu warzyw cebulowych.
Allium porrum jako roślina dwuletnia w pierwszym roku uprawy wytwarza cebulę i liście, a więc część jadalną. W drugim roku uprawy, roślina tworzy pęd kwiatostanowy, który może sięgać nawet 200 cm wysokości. Zakończony jest kwiatostanem, złożonym z licznych, biało zielonych bądź różowawych kwiatów, tworzących kulisty baldach. Po przekwitnięciu i wytworzeniu nasion, roślina najczęściej ginie, choć przy ścięciu kwiatostanu może wytworzyć cebulki boczne. Por w przeciwieństwie do cebuli charakteryzuje się bardzo rozbudowanym system korzeniowym.
Wartość odżywcza
Por jest warzywem niskokalorycznym, zawierającym sporo witaminy C, witaminę B1, witaminę B2, prowitaminę A, węglowodany, białko, wapń, fosfor, żelazo, potas, siarkę. Wykorzystywany w kuchni, przede wszystkim jako przyprawa, rzadziej jako potrawa. Warzywo zawiera olejki lotne i wykazuje dobroczynny wpływ na ludzki organizm m.in. zwiększa apetyt, obniża poziom cholesterolu, ma działanie moczopędne, pomaga w przeziębieniu, pozytywnie wpływa na pracę układu pokarmowego oraz wykazuje właściwości bakteriobójcze oraz antyseptyczne. Por może powodować wzdęcia.
Wymagania klimatyczne i glebowe
Allium porrum należy uprawiać wyłącznie na słonecznym stanowisku. Nie jest wymagający jeżeli chodzi o temperaturę. Dobrze sobie radzi w naszym klimacie, a odmiany późne mogą zimować także w gruncie. Por ma bardzo wysokie wymagania jeżeli chodzi o wilgotność. Nie znosi suszy, tak więc w przypadku braku opadów warzywo należy podlewać, zwłaszcza w okresie letnio- jesiennym. Aby uzyskać dobry plon zadbajmy także o odpowiednie podłoże. Por preferuje gleby gliniasto- piaszczyste, żyzne oraz zasobne w próchnicę. Najlepiej uprawiać go w pierwszym czy też drugim roku po oborniku. Stosujmy także dobrze przerobiony kompost, który poprawi strukturę podłoża.
Por można uprawiać zarówno z rozsady jak i z siewu, wprost do gruntu. Zazwyczaj stosuje się pierwszą metodę.
Uprawa pora z rozsady
Rozsadę produkujemy w inspekcie. Zależnie od zastosowanej odmiany oraz planowanego terminu zbioru, nasiona wysiewamy od marca do maja. Czas wyprodukowania rozsady wynosi około 8- 10 tygodni. Siewki nie wymagają pikowania. Jeżeli rozsadę posadzimy już w kwietniu, wówczas zbiór pora wypadnie na okres późnego lata i jesieni. W przypadku sadzenia rozsady w lipcu, zbiory przeprowadza się na wiosnę następnego roku. Od terminu przewidywanego zbioru uzależnione są także odległości sadzenia pora. W przypadku zbioru wczesnego por można sadzić w rzędach co 20 cm, a odległości między roślinami w rzędzie mogą wynieść około 10 cm. Przy zbiorze jesiennym odległości między roślinami należy zwiększyć do 15 cm, a przy wiosennym następnego roku do około 20 cm.
Uprawa pora z siewu
Uprawa pora z siewu jest tańsza, ale uzyskamy rośliny gorszej jakości. Wysiew nasion od początku kwietnia. Odległość miedzy rzędami do 30 cm. Po wschodzie por należy przerwać. Metoda uprawy odpowiednia dla odmian późnych.
Nim por wysadzimy na miejsce stałe należy odpowiednio przygotować podłoże. Powinno ono być dokładnie uprawione oraz oczyszczone z chwastów. Warzywo nie może być uprawiane po warzywach cebulowych, ponieważ zwiększa się prawdopodobieństwo porażenia chorobami oraz wystąpienia szkodników, charakterystycznych dla roślin cebulowych. Warzywo dobrze rośnie po roślinach kapustnych i dyniowatych. Poza tym stanowi doskonały przedplon dla innych warzyw. Nadaje się do uprawy współrzędnej z innymi warzywami np. marchwią oraz sałatą.
0 komentarzy