Burak zwyczajny(Beta vulgaris),to prawdopodobnie protoplasta wszystkich uprawnych grup buraków, zarówno liściowych jak i korzeniowych. Dla człowieka największe znaczenie mają cztery z nich, a mianowicie: burak cukrowy (wykorzystywany w przemyśle cukrowniczym), burak pastewny (przeznaczony na paszę dla zwierząt hodowlanych), burak ćwikłowy oraz burak liściowy. Praktyczne zastosowanie w gospodarstwach domowych mają jednak przede wszystkim dwie ostatnie grupy tego warzywa.
Buraki konsumpcyjne
Burak ćwikłowy (Beta vulgaris L. subsp. vulgaris), doskonale znany większości z nas, uprawiany głównie ze względu na jadalny, zgrubiały korzeń spichrzowy, a niekiedy również dla młodych, odżywczych liści zwanych botwiną oraz burak liściowy, nie tworzący wartościowego korzenia, a uprawiany jedynie ze względu na jadalne liście - boćwinę. Obie rośliny są zwykle uprawiane jako jednoroczne i mają podobne wymagania środowiskowe. Jednak warzywo hodowane wyłącznie dla liści, nie nadaje się do przechowywania, w przeciwieństwie do buraka korzeniowego.
Wykorzystanie w kuchni i wartości odżywcze
Burak ćwikłowy jest warzywem niezwykle rozpowszechnionym w naszej kuchni i można go przyrządzać na różne sposoby. Korzeń rzadko jada się na surowo, ale jest doskonały po upieczeniu lub ugotowaniu, w formie jarzynki lub jako składnik różnorodnych sałatek. Z jego udziałem można przyrządzać zimowe przetwory oraz ćwikłę z chrzanem, będącą znakomitym dodatkiem do potraw mięsnych. Jest podstawowym składnikiem ważnej w polskiej kuchni zupy - czerwonego barszczu oraz popularnej latem botwinki. Pamiętajmy jednak, że dla zachowania koloru, do gotowania lub pieczenia, należy zawsze dodać nieco soku z cytryny lub octu. Wartościowy jest również sok z surowych buraków, który zawiera wszystkie składniki odżywcze obecne w warzywie jak np. kwas foliowy, wit. C i B, błonnik, sole mineralne (w tym magnez i potas). Picie soku poleca się osobom osłabionym oraz cierpiącym na kłopoty z funkcjonowaniem układu pokarmowego.
Nieco mniej popularny jest natomiast burak liściowy, mimo iż jest równie wartościowym warzywem. Jego liście przyrządza się na wzór szpinaku (również zawiera w swoim składzie żelazo) lub spożywa na surowo w postaci sałatek, a mięsiste ogonki liściowe zapieka lub gotuje, traktując podobnie jak szparagi.
Uprawa buraka
Wymagania uprawowe
Buraki nie należą do trudnych w uprawie, dlatego z powodzeniem można je posiadać we własnym ogródku. Aby plony były zadowalające, a rośliny rozwijały się prawidłowo, należy zapewnić im stanowisko słoneczne oraz stosunkowo wilgotne, co ma szczególne znaczenie w pierwszej fazie wzrostu roślin. Najlepiej rosną na glebach obojętnych, niezbyt ciężkich i niezbyt lekkich, w drugim roku po oborniku. Niekiedy oczekują uzupełniającego nawożenia w roku uprawy, najlepiej mieszankami wieloskładnikowymi. Lubią wprawdzie, gdy w glebie jest sporo azotu, ale jednocześnie gromadzą w sobie szkodliwe azotany, dlatego lepiej unikać tego składnika przy nawożeniu.
Uprawa buraka
czytaj dalej...
0 komentarzy