Porzeczki białe (ribes niveum) należące do rodziny agrestowatych, to jedne z najrzadziej uprawianych w Polsce porzeczek. Słabiej od innych znoszą transport, mają mniejsze zastosowanie w przetwórstwie, a ich wartość odżywcza jest znacznie niższa niż porzeczek czarnych. Nie barwią też przetworów i nie dają tyle kwasowości co porzeczki czerwone, dlatego rzadziej spotyka się je również na plantacjach. Mimo to warto posiadać te porzeczki na działce, gdyż ich owoce mają łagodniejszy i słodszy smak od pozostałych, dzięki czemu doskonale sprawdzają się jako owoce deserowe. Najsmaczniejsze są wtedy, kiedy mocno dojrzeją, dlatego nie warto spieszyć się ze zbiorami.
Odmiany porzeczki białej
Z powodu małej popularności, wybór odmian porzeczki białej nie jest zbyt duży, a na rynku dostępne są przede wszystkim trzy z nich: „Biała z Juterborg” (odmiana pochodzenia niemieckiego, słabo rosnąca, bardzo plenna i odporna na mączniaka oraz antraknozę liści, bardzo wytrzymała na niskie temperatury, owoce dojrzewają w drugiej połowie lipca), „Blanka” (odmiana plenna, posiadająca duże grona, dojrzewająca w drugiej połowie lipca, wykazująca się średnim wzrostem, odporna na mróz i większość chorób), „Biała wersalska” (odmiana o średnim wzroście i średniej porze dojrzewania, bardzo plenna, owoce smaczne, odporna na niskie temperatury i mączniaka, podatna na antraknozę liści).
Warunki uprawy
Porzeczka biała nie jest trudna w uprawie i nie posiada wysokich wymagań w stosunku do środowiska. Najlepiej rośnie na stanowisku słonecznym oraz na żyznym, próchniczym, umiarkowanie wilgotnym i przepuszczalnym podłożu o odczynie lekko kwaśnym, ale równie dobrze poradzi sobie w miejscu półcienistym i na typowej glebie ogrodowej. Porzeczka biała jest też znacznie bardziej wytrzymała na mróz od porzeczki czarnej, dlatego rzadko przemarza, nie wymaga zimowego okrycia i może być uprawiana na terenie całego kraju. Ponieważ jednak krzew ma dość płytki system korzeniowy, nie jest całkowicie odporny na suszę, dlatego latem wymaga dodatkowego nawadniania. Z tego samego powodu dobrze jest wyściółkować podłoże wokół rośliny, co ograniczy nie tylko rozwój chwastów, ale również parowanie wody.
Porzeczka biała
Sadzenie porzeczki białej
Najlepszą porą na sadzenie porzeczek jest bardzo wczesna wiosna (III-IV) lub jesień (IX-XI). Jedynie krzewy zakupione w doniczkach, można sadzić w innych terminach, chociaż i dla nich najodpowiedniejsza również będzie wiosna i jesień. Ponieważ porzeczki białe rosną mniej silnie niż p. czarne, można je sadzić nieco gęściej, zachowując rozstaw ok. ok. 2m. x 2m.. Mimo iż początkowo może się wydawać, że przeznaczona dla nich przestrzeń jest zbyt duża, to już w 3-cim roku uprawy krzewy prawdopodobnie zajmą ją niemal w całości.
Porzeczka biała
Przed wysadzeniem roślin do gruntu, należy wykopać dość duży otwór i wypełnić jego dno mieszanką ziemi z dobrze rozłożonym kompostem. W tak przygotowanym dołku umieszcza się sadzonkę, która powinna znajdować się ok. 5 cm. niżej niż rosła w szkółce. Następnie roślinę obficie podlewany i przysypujemy pozostałą ziemią, wyrównując do poziomu gruntu. Jeśli sadzenie przeprowadzamy jesienią, warto dodatkowo obsypać podstawę krzewu niewielkim kopczykiem ziemi.
Po posadzeniu, krzewy porzeczki przycinamy nad 1-2 oczkiem ponad ziemią.
Porzeczka biała
Cięcie porzeczki
Ważnym zabiegiem w uprawie porzeczki białej jest cięcie. Powinno się ono rozpocząć w 5 roku po posadzeniu, gdyż wtedy zaczyna się u tej porzeczki pełnia owocowania. Gatunek owocuje równie dobrze na pędach 1-2 letnich jak i na 5-6 letnich oraz na krótkopędach, dlatego na prawidłowo przyciętym krzewie powinno zawsze pozostać ok. 3-4 pędów z każdego roku. Dodatkowo warto jest również skracać jednoroczne pędy o 1/5, gdyż dzięki czemu wytworzy się więcej owoconośnych krótkopędów. Zabieg najlepiej jest przeprowadzać jeszcze przed rozpoczęciem wegetacji (III - p.IV) lub ewentualnie w drugiej połowie lata. Pędy należy usuwać z krzewu równomiernie (zarówno z środka jak i ze strony zewnętrznej), rozpoczynając od najsłabszych, pokładających się, chorych, uszkodzonych, krzyżujących się lub przemarzniętych.
Krzewy prowadzone w formie piennej również przycina się według powyższych zasad, z ta różnicą, że w ich przypadku należy dodatkowo usuwać wszystkie odrosty pojawiające się poniżej miejsca szczepienia oraz wyrastające z podłoża, a także nieco słabiej skracać pędy po posadzeniu roślin (nad ok. 4-5 oczkiem).
Choroby i szkodniki
Chociaż większość odmian porzeczki białej to rośliny stosunkowo odporne na choroby, mimo to krzewy mogą być czasem zaatakowane przez choroby grzybowe np. antraknozę liści (opadzinę liści) lub mączniaka. W razie wystąpienia objawów choroby, należy wyciąć chore pędy, a pozostałe opryskać odpowiednim preparatem grzybobójczym (np. Topsin M 500 SC). Trudniejsza walka czeka nas, gdy porzeczki zaatakuje groźny szkodnik – wielkopąkowiec porzeczkowy. Roztocz powoduje poważne deformacje liści oraz pędów, osłabia owocowanie krzewów oraz przenosi na nie groźną chorobę wirusową (wirus rewersji). Najlepszą metodą walki z tym przeciwnikiem, jest usunięcie i spalenie wszystkich zaatakowanych pędów oraz opryskanie rośliny wiosną następnego roku (tuż przed kwitnieniem), jedynym obecnie dostępnym preparatem Ortusem 05 S.C. Dobrze jest również zastosować w tym czasie nawozy zawierające siarkę, którymi należy podlać krzewy (np. Thiovit Jet 80 WP).
Porzeczka biała
Autor: Katarzyna Józefowicz
Źródła:
1. „Działkowiec” 02/08 „Nowe odmiany porzeczek i agrestu” str. 44/45 dr S. Pluta
2. „Działka, moje hobby” PWRiL W-wa 1982r. praca zbiorowa
0 komentarzy