Okrywanie róż i hortensji na zimę

Istnieje wiele metod pozwalających ochronić rośliny w czasie zimy. Najlepszą ochronę przed niskimi temperaturami na pewno zapewniłaby gruba warstwa śniegu. Może się jednak zdarzyć, że nie spadnie wystarczająca ilość śniegu lub okresowy wzrost temperatury spowoduje stopnienie okrywy. W naszym klimacie wiele kwitnących krzewów, między innymi róże i hortensje, wymagają okrywania na zimę. Idea ochrony roślin przed zimą polega na utrzymaniu możliwie jak najbardziej wyrównanych temperatur przez całą zimę, zapobieganiu w ten sposób szkodliwym skutkom zamrażania i rozmrażania organów roślinnych. Bez względu na to, na jaką metodę się zdecydujemy, nie okrywamy roślin zbyt wcześnie. Najlepiej poczekać, aż pierwsze chłody spowodują opadnięcie większości liści. Przed założeniem osłon powinniśmy usunąć pozostałe liście i inne organy, które mogą stać się źródłem chorób.

Przygotowanie krzewów do zimy

Pośród wielu okazów róż znajdziemy stare odmiany róż ogrodowych, które są bardzo tolerancyjne na mróz, oraz wiele mieszańców, które są bardziej wrażliwe. Również wśród hortensji znajdziemy odmiany bardziej i mniej wrażliwe. Dlatego ważne jest, by wybierać rośliny odpowiednie dla strefy klimatycznej, w której mieszkamy. Wiele wrażliwych odmian może przetrwać w chłodniejszych warunkach, jeśli zapewni im się właściwą ochronę. Bardzo istotne jest też odpowiednie przygotowanie krzewów do zimy. Ważne, aby rośliny zdążyły przed nastaniem zimy wejść w fazę uśpienia. By im w tym pomóc, w połowie sierpnia przerywamy nawożenie, aby ograniczyć bujny wzrost, a w październiku usuwamy kwiaty i pąki, dzięki czemu roślinny się wzmocnią. Silne i zdrowe krzewy mają większe szanse przezimować bez szkód.

Kopczykowanie róż

Najczęściej wykorzystywanym sposobem zapewnienia różom ochrony jest kopczykowanie. Kopiec wykonujemy z luźnego, przepuszczalnego podłoża zmieszanego z kompostem. Kopczyk usypujemy u podstawy krzewu na wysokość ok. 20–30 cm. Wystające pędy możemy dodatkowo okryć warstwą lekkiego surowca. Mogą to być wyschnięte liście, trociny, słoma, siano lub gałązki drzew iglastych. Właściwie możemy użyć dowolnego materiału. Ważne jednak, aby był on dobrze osuszony, ponieważ mokra osłona może wyrządzić jeszcze większe szkody.

Dobry sposób to wykorzystanie kołnierza wykonanego z siatki, który wypełniamy warstwą podłoża, a następnie suchymi liśćmi. Kołnierze możemy kupić w sklepach ogrodniczych lub samodzielnie wykonać z drucianej lub plastikowej siatki umocowanej na metalowych prętach. Dużą zaletą tej metody jest utrzymanie kopca w miejscu przez cały okres zimy, kołnierz zapobiegnie rozrzucaniu ściółki przez wiatr.

Okrywanie róż i hortensji na zimę

Okrywanie róż

W przypadku róż piennych i pnących, których pędy nie są zdrewniałe i po odwiązaniu od podpory możemy je przygiąć do ziemi, najlepszym zabezpieczeniem będzie osłonięcie kopczykiem całego krzewu przygiętego do ziemi. Trzeba to zrobić bardzo ostrożnie, aby nie uszkodzić lub nie złamać pędów. Jednak w przypadku starszych roślin może to się okazać niemożliwe. Wtedy usypujemy kopiec jedynie u podstawy krzewu, a gałęzie okrywamy włókniną lub słomą. Do okrywania róż doskonale nadadzą się również juta, gruby papier lub tektura falista, wełna z włókna mineralnego lub materiały do ocieplania rur. W przypadku osłon z tworzyw sztucznych niezbędne jest zapewnienie właściwego przepływu powietrza. Nie zaleca się stosowania plastikowej foli, gdyż nie tylko nie zapewnia ona ochrony przed niskimi temperaturami, ale może też doprowadzić do gnicia pędów.

Okrycie powinno być lekkie. Dobrze, by częściowo przepuszczało wilgoć i powietrze. Powinniśmy używać białych materiałów odbijających promienie słoneczne. Ochroni to rośliny przed rozmarzaniem pod wpływem słońca i ponownym zamarzaniem w nocy. Właśnie w ten sposób powstaje najwięcej uszkodzeń mrozowych. Rośliny okrywamy luźno, zaczynając od góry, osłonę przywiązujemy w kilku miejscach sznurkiem. U dołu dodatkowo możemy przysypać ją ziemią.

W przypadku róż piennych niezwykle wrażliwe na mróz jest miejsce szczepienia u nasady korony. Dobry sposób na zabezpieczenie tego miejsca to użycie materiałowego rękawa, który nakłada się na koronę i mocuje poniżej niej. Następnie wypełniamy go suchymi liśćmi, mchem lub słomą i zawiązujemy u góry. Krzew u podstawy kopczykujemy, a pień owijamy włókniną, słomą lub piankową osłoną do rur. Okryty w ten sposób krzew musimy przymocować do wytrzymałej podpory, aby zabezpieczyć go przed pokładaniem lub złamaniem.

Okrywanie róż i hortensji na zimę

Styropianowe osłony

Dobrą metodą okrywania róż na zimę jest stosowanie osłon ze styropianu. Zazwyczaj mają one formę stożka, który nakłada się na krzew. Aby osłona ta prawidłowo spełniała swoje zadanie, musi być odpowiednio stosowana. Nie należy jej zakładać zbyt wcześnie. Poza tym w górnej i dolnej części trzeba wywiercić otwory, aby zapewnić odpowiednią wentylację. Zapobiegniemy w ten sposób zagrzewaniu się jej wnętrza w słoneczne dni. Dzięki temu rośliny nie przebudzą się ze stanu spoczynku. Trzeba też pamiętać o usypaniu kopczyka u podstawy krzewu, zanim założy się zabezpieczenie. Bardzo wrażliwe odmiany możemy dodatkowo okryć słomianą matą. Lekkie styropianowe osłony warto obciążyć za pomocą cegieł lub kamieni, aby nie porwał ich wiatr.

Okrywanie hortensji

Kolejnym kwitnącym krzewem, który dobrze jest zabezpieczyć przed zimą, jest hortensja. W przypadku hortensji ogrodowej szczególnej troski wymagają młode rośliny. Duże znaczenie ma zabezpieczenie pędów, gdyż pąki kwiatowe zawiązują się na zeszłorocznych pędach. Gdy przemarzną, krzew nie zakwitnie. W naszym klimacie także niektóre odmiany hortensji bukietowej, która jest bardziej wytrzymała, nie są w pełni odporne na niskie temperatury.

Podobnie jak w przypadku róż doskonale do okrycia hortensji nadaje się włóknina lub słoma. Parawany wykonane z tych materiałów nie tylko posłużą jako ochrona przed niskimi temperaturami, lecz także zabezpieczą rośliny przed zimnym wiatrem i promieniami słonecznymi. W słoneczny dzień tkanki roślinne mogą się nagrzać i rozmrozić, a następnie w nocy ponownie zamarznąć, w wyniku czego powstają uszkodzenia mrozowe. Ochronimy w ten sposób hortensje przed najgroźniejszymi uszkodzeniami. Oczywiście styropianowe osłony opisywane powyżej możemy z powodzeniem wykorzystać do zabezpieczenia hortensji. Bryłę korzeniową i podstawy pędów hortensji możemy zabezpieczyć przed zimnem kopczykiem, jaki popularnie stosuje się w przypadku róż. Wokół krzewu usypujemy kopiec z kompostu, kory lub trocin. Na wiosnę, gdy temperatura zaczyna stopniowo rosnąć, dobrze jest krzewy co jakiś czas odkryć. Pozwoli to na ich przewietrzenie. Gdy temperatura nie będzie już spadać poniżej 5°C, możemy całkowicie zdjąć okrywy. Jednak nadal należy śledzić prognozy i w razie potrzeby ponownie okryć rośliny. Wiosenne przymrozki mogą być bardzo niebezpieczne dla pąków hortensji.

Justyna Przasnyska