Ligustr należy do jednych z najbardziej lubianych i cenionych w ogrodnictwie krzewów. Jego gęste, zwarte, obficie ulistnione i podatne na cięcie pędy, znakomicie sprawdzają się jako żywopłoty i obwódki. Ligustr jest też jednym z podstawowych krzewów, wykorzystywanych do tworzenia roślinnych rzeźb ogrodowych tzw. topiarów. Niestety, uprawiane w naszym kraju gatunki ligustrów, to zwykle rośliny o liściach sezonowych, opadających na zimę. Wyjątkiem jest jedynie ligustr jajowatolistny lub inaczej jajolistny (Ligustrum ovalifolium), który w sprzyjających warunkach może zachować swoje liście niemal przez cały rok.
Opis
Ligustr jajowatolistny to piękny, gęsty, szeroki i dość wysoki krzew, który bez przycinania może osiągać wysokość ok. 3-5 m. Jego główną ozdobą są nieduże, skórzaste, ciemnozielone, błyszczące, jajowate liście, licznie porastające sztywne, wyprostowane i mocno rozgałęzione pędy. Istotne walory dekoracyjne posiadają również pojawiające się wczesnym latem kwiaty (VI-VII). Są wprawdzie małe, kremowobiałe i niepozorne, ale zebrane w szczytowe, wiechowate kwiatostany (dł. ok. 10 cm.), prezentują się bardzo atrakcyjnie na tle ciemnej zieleni, a do tego dość intensywnie i przyjemnie pachną (choć ich woń nie wszystkim odpowiada). Podobnie jak u innych gatunków ligustrów, także u ligustra jajowatolistnego dużą rolę ozdobną odgrywają również owoce. Błyszczące, czarne kulki, zebrane w zwisające, gęste kiście długo utrzymują się na roślinie i w okresie jesienno-zimowym stanowią niebanalną ozdobę krzewu. Wprawdzie dla ludzi są niejadalne, a nawet trujące, jednak ptaki korzystają z nich bardzo chętnie, uzupełniając w ten sposób swoją ubogą, zimową dietę.
Odmiany
Ligustr jajowatolistny ma także kilka ciekawych odmian, z których na szczególną uwagę zasługują „Argenteum” (o ciemnozielonych liściach z nieregularną, biało-kremową obwódką) oraz „Aureum” (o liściach z intensywnie żółtą, szeroką i nieregularna obwódką, czasem całkowicie żółtych).
Ligustr zimozielony
Wymagania i uprawa
Jak większość ligustrów, również ligustr jajowatolistny nie jest krzewem trudnym w uprawie, jednak ze względu na pochodzenie, posiada dość szczególne wymagania środowiskowe. Ojczyzną krzewu jest Japonia, gdzie stosunkowo łagodny klimat sprzyja wielu roślinom. W naturze ligustr nie jest zwykle narażony na mroźne, uciążliwe zimy, dlatego może zachować swoje ulistnienie przez cały rok. W naszym kraju nie zawsze radzi sobie równie dobrze i w chłodniejszych rejonach może zimą gubić część liści, a nawet całkiem przemarzać. Z tego względu należy sadzić go jedynie w cieplejszych rejonach Polski i to wyłącznie na stanowiskach osłoniętych przed wiatrem, zacisznych, słonecznych i stosunkowo ciepłych. W stosunku do podłoża ligustr jajowatolistny jest już natomiast znacznie bardziej tolerancyjny. Najładniej prezentuje się gdy zostanie posadzony na glebie żyznej, umiarkowanie wilgotnej i lekko kwaśnej, ale równie dobrze poradzi sobie na podłożu nieco słabszym, piaszczystym i bardziej suchym, którego odczyn zbliżony jest do obojętnego.
Ligustr zimozielony
Cięcie
Krzew na ogół nie wymaga cięcia (poza sanitarnym lub korygującym pokrój), chyba, że zostanie wykorzystany do utworzenia żywopłotu. W takim wypadku posadzone jesienią krzewy, przycinamy wiosną następnego roku na wys. ok. 25 cm., po czym w pierwszej połowie lata skracamy młode przyrosty o połowę (do dł. ok. 15-20 cm.). W kolejnym roku przycinamy ligustry na wys. ok. 50 cm. i ponownie skracamy młode przyrosty na początku lata. Formowanie kontynuujemy do czasu osiągnięcia prze krzew pożądanej wysokości, po czym co roku utrzymujemy jego pokrój, tnąc pędy wiosną, a w razie potrzeby dodatkowo na początku lata.
Ligustr zimozielony
Rozmnażanie
Rozmnażanie ligustra jajolistnego polega przede wszystkim na ukorzenianiu pobranych na przedwiośniu sadzonek pędowych. Ścinamy je w lutym, wybierając do tego celu mocne, zdrowe i dorodne pędy jednoroczne. Skrócone na długość ok. 20 cm. sadzonki, umieszczamy w wilgotnym piasku i przechowujemy do wiosny w chłodnym (ok. 6-8°C) i ciemnym pomieszczeniu (np. piwnicy). Kiedy na zewnątrz temperatura się podniesie, a ziemia rozmarznie, sadzonki umieszczamy do połowy długości w podłożu i systematycznie podlewamy. Kiedy pokażą się młode pędy, roślinę przycinamy i przenosimy na miejsce stałe.
Ligustr zimozielony
Choroby i szkodniki
Ligustry nie są roślinami szczególnie wrażliwymi na choroby i szkodniki, jednak czasami mogą im zagrozić choroby grzybowe (np. antraknoza) oraz szkodniki (np. opuchlaki, wciornastki, mszyce).
Zastosowanie
Ligustr jajowatolistny najładniej prezentuje się posadzony samodzielnie lub jako element kompozycji rabatowej z innymi krzewami i bylinami ozdobnymi. Słabiej natomiast nadaje się na żywopłoty i zielone ściany. Wprawdzie podobnie jak inne ligustry doskonale znosi cięcie, to jednak ze względu na małą odporność na niskie temperatury w naszym klimacie nie zawsze sprawdza się jako żywopłot (z wyjątkiem najcieplejszych rejonów kraju).
Autor: Katarzyna Józefowicz
Źródła:
1. „Kwietnik” 10/07 „Oblicza ligustru” str. 48/51 P. Syga
2. Tabaza
3. Związek Szkółkarzy Polskich
0 komentarzy