Cynia odkrywamy sekrety uprawy, pielęgnacji i najciekawsze odmiany

Cynie to łatwe i niezawodne w uprawie kwiaty jednoroczne. Wydawać się może, że te popularne w ogrodach naszych babć rośliny są zbyt zwyczajne, wręcz nudne. Nic bardziej mylnego. Wysiana paczka nasion wypełni nasz ogród kwiatami o ogromnym bogactwie barw i form. Znajdziemy wśród nich okazy wysokie i karłowe, różniące się budową kwiatów i kształtem płatków, o niesamowitej palecie kolorów. Spotkać można nawet odmiany o kwiatach zielonych. Cynie rosną szybko, bo zaledwie kilka tygodni, a kwitną nieprzerwanie od połowy lata do pierwszych przymrozków. Ponadto są bardzo atrakcyjne dla motyli, dlatego każdego dnia możemy liczyć na latających gości w naszym ogrodzie.

Opis

Cynie tworzą wyprostowane łodygi, wzdłuż których ułożone są parami jajowate liście. Są one niepodzielne, o gładkich brzegach, mają intensywną jasnozieloną barwę. Na końcach sztywnych pędów rozwijają się okazałe kwiatostany. Kwiaty zebrane w koszyczki charakterystyczne dla innych astrowatych. Dolne kwiaty języczkowe są duże i mogą mieć rozmaite kolory, choć najpopularniejsze są różowe, pomarańczowe, fioletowe, czerwone, żółte i białe. Cynie kwitną od czerwca aż do późnej jesieni. Idealnie sprawdzą się jako kwiat cięty. W wazonie mogą stać nawet dwa tygodnie.

Uprawa i pielęgnacja

Cynie uprawiamy w pełnym słońcu, gdyż najlepiej czują się w miejscu słonecznym i ciepłym. Wymagają gleb żyznych, niezbyt lekkich, przepuszczalnych, ale dość wilgotnych. Nie należy ich sadzić na podłożu gliniastym, możemy jednak poprawić jego strukturę, dodając piasku i kompostu. Jeśli ziemia jest bogata w składniki odżywcze, podczas wzrostu rośliny nie będą wymagały nawożenia. Na glebach słabych dobrze jest je dokarmić, najlepiej w okresie rozwijania się pąków i powtarzać to co kilka tygodni. Wtedy uzyskamy najlepsze kwitnienie. Pielęgnacja cynii ograniczona jest głównie do systematycznego usuwania przekwitłych kwiatów, dzięki czemu rośliny będą ich zawiązywać więcej i kwitnąć przez dłuższy czas. W okresach suszy niezbędne będzie również podlewanie, tak by utrzymać w miarę równomierną wilgotność podłoża.

Rozmnażanie

Cynie rozmnażamy przez wysiew nasion. Łatwo kiełkują i rosną, jednak wymagają do tego ciepła. Dlatego najczęściej uprawia się je z rozsady przygotowanej w ogrzewanym pomieszczeniu. Pozwala nam to wysiewać nasiona znacznie wcześniej, na 5–6 tygodni przed planowanym wysadzeniem. Nasiona wysiewamy pod koniec marca do wcześniej przygotowanych doniczek wypełnionych wilgotnym podłożem. Nasion nie zagłębiamy w podłożu, a jedynie przysypujemy cienką warstwą piasku. Pojemniki ustawiamy w ciepłym i dobrze oświetlonym miejscu, ale nie w bezpośrednim słońcu. Podłoże powinno być stale wilgotne, przy temperaturze ok. 20°C wschody pojawiają się po tygodniu. Gdy wyrośnie pierwsza para liści właściwych, rośliny pikujemy do pojedynczych doniczek. Na miejsce stałe cynie wysadzamy dopiero po 15 maja, gdy minie ryzyko przymrozków. Wcześniej przez ok. 2 tygodnie rośliny hartujemy, aby przyzwyczaiły się do warunków panujących na zewnątrz.

Cynie

Cynie możemy również wysiać bezpośrednio do gruntu, robimy to dopiero w drugiej połowie maja. Tak otrzymane rośliny będą jednak kwitły znacznie później. Nasion nie możemy wysiać zbyt wcześnie, gdyż w niskich temperaturach nie będą one kiełkować, a siewki mogą obumierać. Zbyt gęsto rosnące rośliny będziemy musieli przerwać. Ponieważ cynie dobrze znoszą przesadzanie, nawet w okresie kwitnienia, warto je po prostu przepikować w inne miejsce. Kwiaty cynii wytwornej pojawiają się po ok. 12 tygodniach od siewu, z kolei cynii wąskolistnej po 7 tygodniach.

Cynie

Polecane gatunki i odmiany

Cynia wytworna (Zinnia elegans) jest najbardziej znanym gatunkiem. Dzięki pracy hodowców możemy wybierać spośród wielu odmian, i ciągle powstają nowe. Od miniaturowych, osiągających 30 cm wysokości, po wysokie, nawet do 100 cm. Kwiatostany różnią się nie tylko rozmiarami, od niewielkich 3 cm, do niezwykle okazałych 15 cm średnicy. Odróżniają się także formą: mogą być pojedyncze, półpełne i pełne. Z bogatej palety kolorów można wybierać zarówno intensywne barwy, jak i delikatne i jasne, bardziej pastelowe. Cynie wytworne kwitną od lipca do września. Pod względem budowy kwiatów podzielono je na grupy:

Cynie

Cynie daliowe – dorastające do 90 cm wysokości, o okazałych kwiatach, które mogą mieć 12–15 cm średnicy. Wśród nich spotkamy wartościowe odmiany jak Burnus (55 cm) o jaskrawoczerwonych kwiatach, Illumination (80–90 cm) tworząca różowe kwiaty o średnicy 10–12 cm, również różowa Morena, czerwonoszkarłatna Jowita i ciemnoczerwona Lawa. Do odmian o mniej pospolitych kolorach kwiatów zaliczyć możemy zielonkawożółtą Envy, zielonkawobiałą Polar Bearl, łososiową Eldorado i fioletową Purple Prince;

Cynie

Cynie chryzantemowe – nieco niższe osiągające do 60 cm wysokości, o równie okazałych kwiatostanach. Należy do nich odmiana Blaze szkarłatnopomarańczowa, Red Man o czerwonych kwiatach, Empress o delikatnie łososiowej barwie oraz koraloworóżowa Coral Pink;

Cynie

Cynie kaktusowe, nazywane również igiełkowymi, których płatki są charakterystycznie zwinięte, przeważnie mają 60–80 cm wysokości. Najczęściej sprzedawane są w mieszankach roślin o różnych kolorach kwiatostanów, jak Burpees Spielarten w pastelowych barwach. Czasami możemy trafić na nasiona pojedynczych odmian, jak intensywnie pomarańczowa Inca, jasnoróżowa Pinca czy ciemnofioletowa Lilac Emperor;

Cynie pomponowe – niskie rośliny, nieprzekraczające 50 cm wysokości, pełnych i drobnych kwiatach. Wśród nich możemy wyróżnić grupę Liliput o kwiatach w intensywnych kolorach oraz grupę Thumbelina. Rośliny mogą mieć do 15 cm wysokości oraz pełne i pojedyncze kwiaty.

Cynie

Cynia wąskolistna (Zinnia angustifolia) – możemy ją spotkać również pod nazwą cynii meksykańskiej (Z. mexicana) lub cynii Haagego (Z. haageana). Ma niski, krzaczasty pokrój. Może osiągać do 40 cm wysokości. Tworzy mniejsze i mniej okazałe koszyczki kwiatowe o średnicy 4–6 cm. Kwiaty języczkowe zazwyczaj mają barwę żółtą, pomarańczową lub białą, ładnie kontrastujące z brązowymi kwiatami rurkowymi tworzącymi centrum koszyczka. U odmian tego gatunku spotkać możemy również kwiaty czerwone, różowe, purpurowe lub fioletowe, jak również dwubarwne. Cynia wąskolistna kwitnie obficie i długo, od lipca do pierwszych przymrozków.

Bardzo ładnie prezentuje się odmiana Amulette White, która tworzy pojedyncze białe kwiatostany o pomarańczowych środkach. Oryginalnie wygląda Orange Star, o intensywnie pomarańczowych kwiatach oraz Chippendale o złocistoorzechowych, pojedynczych. Warta polecenia jest również grupa Persian Carpet. Rośliny osiągają do 40 cm. Tworzą kwiaty pełne lub półpełne o wielobarwnych koszyczkach w różnych zestawieniach łączących z sobą kolor kremowy, żółty, pomarańczowy, purpurowy i czekoladowy. Grupa Starbright to rośliny o wysokości do 30 cm, tworzące kwiaty o jednym okółku kwiatów języczkowych, w kolorze białym oraz różnych odcieniach żółtego i pomarańczowego.

Justyna Przasnyska