Tuje najczęstsze choroby

Tuje najczęstsze choroby

Skomentuj artykuł

Obecnie niemal w każdym ogrodzie można spotkać iglaki, które są roślinami bardzo dekoracyjnymi i dość uniwersalnymi. Znakomicie nadają się do urozmaicenia wielogatunkowej rabaty, mogą tworzyć piękny żywopłot lub rosnąć na tle trawnika jako dekoracyjny soliter. Czołowe miejsce na liście ogrodowych ulubieńców zajmują przede wszystkim tuje czyli żywotniki i choć w naszym kraju uprawia się głównie trzy gatunki tego rodzaju, to wybór odmian w tej grupie jest naprawdę imponujący. Niestety, te piękne rośliny są narażone na szereg chorób, które mogą powodować u nich bardzo poważne i trudne do regeneracji uszkodzenia (np. żółknięcie i zasuszenie pędów). Dlatego warto dobrze poznać wszelkie zagrożenia, aby móc skutecznie im zapobiegać, a w razie potrzeby również leczyć.

Choroby grzybowe

Najczęstszą przyczyną kłopotów zdrowotnych żywotników są grzyby. Występują na roślinach w pod różnymi postaciami, a uszkodzenia przez nie spowodowane mogą być bardzo rozległe. Grzyby najczęściej atakują igły oraz pędy, ale niekiedy mogą również zagrażać korze i systemowi korzeniowemu.

Najpowszechniejszą chorobą grzybową atakującą tuje jest fuzarioza (fusarium avenaceum). Pierwsze objawy pojawiają się na wierzchołkach pędów, po czym choroba rozprzestrzenia na dalsze części rośliny i przenosi się na sąsiednie żywotniki. Charakterystycznym objawem fuzariozy są żółknące, więdnące i zasychające łuski liściowe oraz widoczne na nich pomarańczowe zarodniki grzyba. Na porażonych pędach powstają przewężenia, które powodują łamanie się gałązek. Kiedy dostrzeżemy pierwsze objawy wystąpienia choroby, usuńmy wszystkie porażone fragmenty rośliny, a cały krzew opryskajmy właściwym preparatem przeciwgrzybowym (np.  Topsin M 500 SC). Przy okazji warto również opryskać rośliny znajdujące się w pobliżu chorego iglaka, bo być może zarodniki grzyba zdążyły się już tam przenieść, choć nie widać jeszcze objawów choroby.  Po tygodniu bądź dwóch (w zależności od zaleceń producenta) oprysk należy powtórzyć, gdyż choroby grzybowe lubią powracać. Kolejną chorobą grzybową, która chętnie atakuje żywotniki jest plamistość łusek. Rozwija się latem i charakteryzuje się żółtymi plamami, pojawiającymi się masowo na pędach i łuskach. Plamy z czasem zlewają się ze sobą, a porażone części pędów brązowieją i zasychają. Dwie kolejne choroby grzybowe, które możemy zaobserwować na tujach to  szara pleśń (jej pierwsze objawy są trudne do zauważenia, gdyż pojawiają się wewnątrz krzewu, w postaci wodnistych plam na łuskach i pędach, które z czasem brązowieją i pokrywają się białym nalotem) i opieńkowa zgnilizna korzeni (w początkowej fazie choroby, łuski stają się matowe i żółkną, następnie kora u podstawy pnia brązowieje i pęka podłużnie, po czym zamiera. W przypadku tej choroby najlepszym rozwiązaniem jest usunięcie całej rośliny i profilaktyczny oprysk sąsiednich żywotników).


Wystąpieniu chorób grzybowych bardzo sprzyja duża wilgotność i wysokie temperatury (20-28°C). Dlatego latem unikajmy opryskiwania roślin wodą, szczególnie podczas wieczornego podlewania. Nocą temperatura spada co powoduje, że rośliny schną wolniej. Długo utrzymująca się na pędach wilgoć jest doskonałym siedliskiem dla każdego rodzaju grzyba. Zbyt gęste sadzenie roślin również sprzyja rozprzestrzenianiu się chorób, dlatego należy zachować odpowiednie odstępy między iglakami albo regularnie sprawdzać ich pędy, jeśli rosną np. w gęstym żywopłocie.

Na większość chorób grzybowych poleca się następujące preparaty: Topsin M 500 SC, Sarfun 500 SC, Rovral FLO 255 SC, Biosept 33 SL. Na opakowaniu każdego z nich, znajduje się szczegółowa instrukcja użytkowania, której należy bezwzględnie przestrzegać, gdyż przedawkowanie środka grozi poparzeniem liści, a zbyt mała dawka nie przyniesie spodziewanego efektu.

Tuje choroby

Tuje choroby

Fytoftoroza

Wymienione powyżej choroby grzybowe nie są jednak najgroźniejszym przeciwnikiem. Powodują wprawdzie dość rozległe uszkodzenia roślin, ale chore tuje często można jeszcze odratować i doprowadzić do pełni zdrowia. Kiedy jednak żywotniki zaatakuje patogen o nazwie Phytophthora citricola, odpowiedzialny za fytoftorozę, mamy prawdziwy problem. Pierwsze objawy choroby pojawiają się na jednym z najniżej położonych pędów, a więc u podstawy krzewu. Łatwo jest więc je przeoczyć, co daje chorobie dużą przewagę. Porażony pęd stopniowo zasycha i zamiera, a patogen przenosi się na pędy położone wyżej i dość szybko zajmuje jedną stronę krzewu. Choroba atakuje również korę (która robi się brunatno-czerwonawa) oraz szyjkę korzeniową i same korzenie, które dość szybko zaczynają gnić. Jeśli fytoftoroza pojawi się na naszych żywotnikach, należy reagować bardzo szybko. Silnie porażone rośliny należy usunąć z ogrodu, a sąsiednie krzewy opryskać jednym z polecanych preparatów (np. Aliette 80 WP, Biosept 33 SL, Bravo 500 SC). Patogeny wywołujące tę groźną chorobę, przedostają się również do gleby, a więc miejsce po chorym krzewie należy odkazić, przed posadzaniem innej rośliny.

Tuje choroby

Tuje choroby

Choroby fizjologiczne

Nie zawsze jednak przyczyną kłopotów z żywotnikami są choroby infekcyjne. Czasem może się bowiem okazać, że żółte plamy na igłach bądź brązowiejące pędy, mają znacznie bardziej prozaiczną przyczynę. Zanim więc wpadniemy w panikę, zastanówmy się, czy sami nie jesteśmy przyczyną złego stanu zdrowia naszych żywotników. Do najczęstszych błędów uprawowych, powodujących zmiany chorobowe na tujach należą: przesuszenie podłoża, przypalenie źle zastosowanym opryskiem, nieodpowiednie nawożenie (w tym również braki składników pokarmowych np. magnezu), podłoże o zbyt wysokim lub zbyt niskim pH, źle przeprowadzone dokarmianie dolistne, niewłaściwe cięcie oraz mocz psów. Przyczyną chorób fizjologicznych mogą być także niesprzyjające warunki pogodowe. Silny mróz może zimą powodować przemarznięcia pędów, ostre, letnie słońce – przypalenie łusek, przedłużająca się susza – niedobory wody.


Kiedy zbliża się okres spoczynku, igły niektórych żywotników zmieniają barwę na brunatną. W takim wypadku nie należy się niepokoić, gdyż to naturalne zjawisko fizjologiczne, typowe dla niektórych odmian. Kiedy zima dobiega końca, a temperatura wzrasta, liście z powrotem przybierają właściwą barwę.

Autor: Katarzyna Józefowicz

Źródła:
1.    „Działkowiec” 4/08 doc. Dr hab. Adam Wojdyła „Choroby występujące na żywotnikach” str. 68/69
2.    „Klinika iglaków” dodatek specjalny czasopisma „Kwietnik”
czytaj dalej...

0 komentarzy

Dodaj swój komentarz

Zobacz także

Koniecznie zobacz: