Wśród ogromnego bogactwa ciekawych roślin leczniczych, na uwagę zasługuje między innymi krwiściąg lekarski (Sanguisorba officinalis ). Roślina obecnie mało popularna i rzadko uprawiana, choć znana i dawniej chętnie wykorzystywana w ludowym ziołolecznictwie.
Właściwości lecznicze
Krwiściąg lekarski zawdzięcza swoją nazwę szczególnym właściwościom, polegającym na zdolności skutecznego tamowania niewielkich krwotoków. Surowcem zielarskim jest na ogół wysuszony korzeń (zbierany wiosną lub latem i suszony w ciemnym, przewiewnym i ciepłym pomieszczeniu o temperaturze nie przekraczającej 40 °C), choć niekiedy wykorzystuje się także suszone liście (najwartościowsze zbierane przed kwitnieniem). Roślina w swoim składzie posiada garbniki, olejki lotne, szczawiany wapnia, skrobię, saponiny, flawonoidy oraz szereg innych substancji, które mają działanie nie tylko przeciwkrwotoczne, ale również ściągające, przeciwobrzękowe, przeciwwysiękowe, przeciwalergiczne i bakteriobójcze. W medycynie ludowej zarówno krajów Europy jak i Dalekiego Wschodu była wykorzystywana do tamowania krwawień, łagodzenia stanów zapalnych układu pokarmowego i leczenia wrzodów oraz jako środek przeciwbiegunkowy. Z pomocą krwiściągu leczono również oparzenia, trądzik, egzemy, trudno gojące się rany, stany zapalne i inne choroby skóry, także wywołane przez gronkowca złocistego. Obecnie roślinę można znaleźć w składzie preparatów przeznaczonych na kłopoty trawienne, choroby wrzodowe układu pokarmowego, silne krwawienia miesiączkowe, trądzik oraz różne choroby skóry.
Opis
Krwiściąg lekarski jest dość okazałą, kępiastą byliną, której pędy mogą dorastać do wysokości ok. 1,2-1,5 m. Wiosną z podziemnego kłącza roślina rozwija rozetę złożonych, zielonych, pierzastych liści z wyraźnie zaznaczonym unerwieniem. Wczesnym latem zaczynają pojawiać się wiotkie, cienkie i lekko rozgałęzione pędy kwiatostanowe, na szczycie których od czerwca do jesieni (IX) rozwijają się małe, zwykle obupłciowe, ciemnoczerwone lub ciemnoróżowe kwiaty zebrane w niewielkie, wydłużone, kłosowate kwiatostany. Są miododajne, dlatego pszczoły odwiedzają je bardzo chętnie.
Krwiściąg lekarski
Uprawa i wymagania
Krwiściąg lekarski jest przede wszystkim dziko rosnącym zielem leczniczym, występującym powszechnie na terenie Chin, Japonii, Ameryki Północnej oraz Europy (w tym również Polski), jednak czasami uprawia się go także w ogrodach, jako interesującą roślinę ozdobną. W naturze zasiedla wilgotne łąki, zarośla, widne lasy oraz brzegi zbiorników wodnych, dlatego w uprawie oczekuje podobnych warunków. Preferuje stanowiska słoneczne lub półcieniste oraz stosunkowo wilgotne, żyzne, przepuszczalne podłoża. Dobrze znosi niskie temperatury, jednak nie toleruje suszy i w upalne lata wymaga podlewania. Krwiściąg należy do roślin stosunkowo zdrowych, gdyż rzadko spotyka się na nim objawy choroby lub żerowania szkodników.
Krwiściąg lekarski
Krwiściąg lekarski
Rozmnażanie
Bylina bardzo dobrze rozmnaża się przez podział dorosłych egzemplarzy (najlepiej przeprowadzony wczesną wiosną), chociaż można ją również pozyskać z nasion. Na odpowiednim stanowisku daje nawet niezbyt liczny samosiew.
Zastosowanie
Krwiściąg lekarski ma dość luźny pokrój i delikatny wygląd, dlatego najlepiej nadaje się do sadzenia w ogrodach naturalistycznych, nad brzegami oczek wodnych lub jako element kwietnej łąki. Ładnie prezentuje się w towarzystwie żółtych dzielżanów lub ogrodowych krwawników oraz białych floksów. Czasami jego kwiatostany wykorzystywane są także jako element uzupełniający w bukieciarstwie. Roślinę warto również posadzić w miejscach przeznaczonych dla owadów, gdyż nie tylko jest miododajna, ale też stanowi pożywienie niektórych larw motyli (modraszków: telejusa i nausitousa oraz motyla nocnego - błyszczki zosimi). Co ciekawe młode liście krwiściągu (najlepiej zbierane przed rozwojem pędów kwiatostanowych) są jadalne także dla człowieka i można je wykorzystywać do przyrządzania sałatek lub jarzynek.
Krwiściąg lekarski
Autor: Katarzyna Józefowicz
Źródła:
1. „Ilustrowana encyklopedia roślin” Gazety Wyborczej W-wa 2008r. str. 76
2. „Rośliny użytkowe” Wiedza Powszechna W-wa 1961
3. Wikipedia
4. Tabaza
0 komentarzy