Kasztanowiec zwyczajny

Kasztanowiec zwyczajny lub inaczej biały (Aesculus hippocastanum L.) często bywa mylnie nazywany kasztanem. Błędna nazwa bardzo przylgnęła do tej tego pięknego, dużego drzewa, mimo iż obie rośliny są zupełnie odrębnymi gatunkami, poza tym wyglądają inaczej i należą do całkiem różnych rodzin botanicznych. 

Charakterystyka ogólna

Kasztanowiec zwyczajny jest dużym i rozłożystym drzewem, o szybkim wzroście i regularnym, ładnym pokroju. Posiada niezbyt gęstą, kopulastą, rozłożystą koronę i najczęściej dorasta do ok. 20-30 m. wys. Jego wielkie liście (nawet ok. 30-40 cm. średnicy) mają kształt dłoniasty i złożone są z 5 – 7 odwrotniejajowatych, podłużnych liści, których brzegi są delikatnie ząbkowane. Wczesną wiosną rozwijają się one z wyjątkowo dużych pąków, które pokrywa lepka wydzielina. W sezonie wegetacyjnym liście mają kolor ciemnej zieleni, jesienią przebarwiają się natomiast na intensywnie żółto-pomarańczowe kolory. Przez nastaniem zimy opadają, a drzewo przechodzi w stan spoczynku. Nie tylko liście u tej rośliny są imponujące. Pojawiające się wiosną (V) miododajne, kremowo-białe kwiaty, zebrane w wyprostowane, sztywne, wiechowate kwiatostany osiągają niebagatelną długość nawet 30 cm. i są bardzo dekoracyjne. Po przekwitnieniu przekształcają się w maleńkie, zielone, najeżone owocki, które jesienią (IX-X) dojrzewają (dorastając do ok.6 cm. średnicy)  i wypadają z wnętrza kolczastych torebek jako doskonale nam znane, brązowe kasztany. Wprawdzie dla ludzi są one niejadalne, ale stanowią znakomity pokarm dla zwierzyny leśnej (np. saren, jeleni, dzików).

Kasztanowce są drzewami dość tolerancyjnymi w stosunku do warunków środowiskowych. Bardzo dobrze znoszą niskie temperatury (jedynie bardzo młode rośliny mogą przemarzać) oraz zanieczyszczone, miejskie powietrze i nie wymagają specjalnych zabiegów pielęgnacyjnych. Preferują wprawdzie gleby żyzne, zasobne i głęboko uprawione, ale na słabszych też sobie poradzą. Wolą również stanowiska słoneczne, chociaż w półcieniu też mogą rosnąć. Kasztanowiec nie znosi natomiast suszy, w związku z czym nie należy go sadzić na lekkich, przewiewnych i łatwo wysuszających się podłożach.

Kasztanowiec zwyczajny

Zastosowanie

Ze względu na niewielkie wymagania, dużą dekoracyjność i tolerancję w stosunku do zanieczyszczeń, kasztanowce są idealnymi drzewami do nasadzeń miejskich (np. placów, skwerów, parków). Można je również sadzić w ogrodach, ale ze względu na swoje rozmiary, wymagają dużej przestrzeni, a więc na małe działki się nie nadają. Ponadto ich rozłożysta korona daje sporo cienia, a więc ciężko jest zagospodarować teren w obrębie drzewa, chyba, że przeznaczy się go na miejsce wypoczynku (np. ustawnie ławek).

Kasztanowiec zwyczajny

Odmiany

Kasztanowiec biały posiada kilka interesujących odmian, różniących się barwą liści oraz wysokością i siłą wzrostu. Niższe odmiany, dorastające do ok. 5-10 m., mogą sprawdzić się w nieco mniejszych ogrodach. Do najciekawszych roślin należą: „Umbraculifera” – kulista, najczęściej szczepiona odmiana o stosunkowo niedużych rozmiarach (5-10 m. wys x 3-4 m. szer.), „Memmingeri” – typowego wzrostu o ciekawym, jasnozielonym zabarwieniu liści, które wiosną przez dłuższy czas zachowują kremowo-białą barwę, „Hampton Court Gold” – jedna z najciekawszych odmian kasztanowca białego, którą wyróżniają początkowo niemal białe, później cytrynowożółte liście, osiąga wysokość ok. 10 m. i najlepiej czuje się na stanowiskach półcienistych, „Franek” – o typowym dla gatunku wzroście i ciekawym, pstrym (biało-kremowo-zielonycm) zabarwieniu części liści, wymaga jednak stałego nadzoru odrostów, „Baumannii” – która wprawdzie nie zawiązuje nasion, ale ma bardzo dekoracyjne, pełne kwiaty.

Kasztanowiec zwyczajny

Rozmnażanie

Kasztanowce zwyczajne dobrze rozmnaża się za pomocą siewu, chociaż w przypadku niektórych odmian najlepszą metodą pozostaje szczepienie.

Kasztanowiec zwyczajny