W okresie zimowym jabłka są jednymi z podstawowych owoców rodzimych, dlatego jabłonie należą do najczęściej uprawianych w Polsce drzew owocowych. Obecnie dostępna jest ogromna ilość różnorodnych odmian, jednak otrzymane z nich owoce nie zawsze są w stanie dorównać walorami smakowymi starym i sprawdzonym odmianom.
Opis i zastosowanie
Do nieco zapomnianych i bardzo starych odmian jabłoni można zaliczyć między innymi pochodzącą z Rosji Antonówkę Zwykłą. Odmiana wydaje średniej wielkości owoce o żółtozielonej, błyszczącej, lekko ordzewionej przy ogonku skórce i biało-kremowym miąższu, zawierającym w swoim składzie duże ilości pektyn, witaminy C i kwasów organicznych. Drzewa zakwitają wiosną (V), rozwijając białoróżowe kwiaty, dość odporne na zmienne warunki atmosferyczne. Dla zawiązania dużej ilości owoców, kwiaty antonówki wymagają zapylenia przez inne odmiany np.: Cortland, Gloster, Titówka, James Grieve, Lobo, Oliwka Żólta, Pepina Litewska, Pepina Szafranowa czy Wealthy. Same jednak również są dobrym zapylaczem dla innych jabłoni np.: Aporta, Borowinki, Glogierówki, Grafsztynka Inflanckiego, Jonathana, MacIntosha, Pepiny Szafranowej, Titówki. Owoce antonówki dojrzewają pod koniec sierpnia i w pierwszej połowie września. Są dość twarde i mają słodko kwaśny, nieco winny smak oraz piękny, mocny, owocowy aromat. Nie przechowują się zbyt dobrze (zaledwie kilka tygodni, a w przechowalni do k. X, łatwo ulegają chorobom przechowalniczym) i szybko przejrzewają, ale ze względu na zawartość pektyn i kwasów znakomicie nadają się na różnego rodzaju przetwory np. dżemy, powidła, soki, musy, susze, kompoty oraz na ciasta np. szarlotkę i do nadziewania mięsa np. z drobiu.
Wymagania uprawowe
Antonówka rośnie dość silnie (ok. 3-5 m. wys.), tworząc luźne, duże, lekko spłaszczone, kuliste korony oraz krzywy pień. Preferuje stanowiska słoneczne, ale poza tym nie ma żadnych szczególnych wymagań środowiskowych i dobrze rośnie na większości typowych gleb ogrodowych (z wyjątkiem ciężkich, zwięzłych i mokrych, na których może chorować na raka). Doskonale też znosi mróz i nie jest podatna na choroby. Jedynie rośliny osłabione mogą czasami zapadać na mączniaka lub zarazę ogniową, a ich owoce bywają porażone przez brunatną zgniliznę. Ze względu na wysoką odporność na niskie temperatury, odmiana polecana jest do uprawy głównie w rejonach zagrożonych dużymi spadkami temperatur w okresie zimy. Drzewa wchodzą w okres owocowania w 3-4 roku po posadzeniu i owocują bardzo obficie, jednak naprzemiennie.
Antonówka
Antonówka
Przyczyny małej popularności
Antonówka początkowo chętnie wykorzystywana jako podkładka, obecnie już prawie nie spotykana w tej roli. Jedną z przyczyn, dla których ta wartościowa odmiana odeszła w zapomnienie jest silny wzrost drzewa oraz przemienne owocowanie. Z tego samego powodu antonówka straciła również na znaczeniu jako podkładka, mimo iż jej odporność na choroby i niesprzyjające warunki uprawy jest naprawdę duża.
Antonówka
Odmiany
Warto wiedzieć, że poza klasyczną odmianą antonówki, spotyka się również „Antonówkę Półtorafuntową” nazywaną też „Śmietankową”, której owoce są większe, jaśniejsze i smaczniejsze od antonówki zwykłej. Jednocześnie są jednak mniej aromatyczne i wyjątkowo słabo się przechowują, a także są podatne na brunatną zgniliznę i choroby przechowalnicze.
Cięcie
Jeżeli postanowimy uprawiać w ogrodzie antonówkę, musimy liczyć się z koniecznością systematycznego i starannego cięcia drzewa, gdyż w przeciwnym razie jabłoń szybko wymknie się spod kontroli. Przy formowaniu należy zwrócić szczególną uwagę na konary wyrastające z pnia pod kątem prostym, gdyż odmiana ma tendencję do tworzenia dużej ilości takich gałęzi, a nie przycięte mogą łatwo wyłamać się pod ciężarem owoców.
Antonówka
Autor: Katarzyna Józefowicz
Źródła:
1. „Działkowiec” 09/2005 „Jabłonie” str. 3 (wkładka) dr Z. Gruca
2. „Działkowiec” 04/2004 Numer specjalny „Owocowy ogród” str. 19 mgr G. Hodun
0 komentarzy