Cytryniec chiński uprawa, rozmnażanie i sadzonki

Cytryniec chiński uprawa, rozmnażanie i sadzonki

4 komentarzy

Cytryniec chiński (Schisandra chinensis) to niezwykle wartościowa roślina o wysokich walorach dekoracyjnych i leczniczych, która mimo swoich rozlicznych zalet jest w Polsce stosunkowo mało znana i rzadko uprawiana.

Opis

Ojczyzną cytryńca chińskiego jak nazwa wskazuje są rejony Chin i Korei. W naturalnym środowisku roślina zasiedla wilgotne, widne lasy i doliny rzek, dlatego jest mało wytrzymała na suszę. W sprzyjających warunkach może dorastać do ok. 15 m., choć w Polsce zwykle osiąga długość ok. 7-10 m. Pomimo iż roślina jest pnączem, nie posiada organów czepnych, a po podporach wspina się za pomocą cienkich, elastycznych, rozgałęzionych pędów, które owija wokół krzewów lub pni drzew. Część pędów pozostaje jednak na ziemi i te zwykle nie owocują.  Początkowo są one wiotkie i czerwonawe, z wiekiem drewnieją i stają się mniej elastyczne. W sezonie letnim największą ozdobą cytryńca są jego ciemnozielone, ostro zakończone liście o eliptycznym kształcie i wyraźnie zarysowanym unerwieniu. Po roztarciu wydzielają charakterystyczny, ale przyjemny, cytrynowy aromat. Jesienią przebarwiają się na intensywnie żółty kolor po czym niemal jednocześnie opadają. Wiosną (V-VI) dodatkową ozdobą pnącza są niewielkie, pachnące, biało-kremowe kwiaty, zebrane w luźne pęczki. Są rozdzielnopłciowe i zwykle występują na jednym osobniku (jednopienne), chociaż zdarzają się też egzemplarze dwupienne, wydające tylko kwiaty męskie lub tylko żeńskie (najczęściej pnącza uzyskane z siewu). Posiadanie właściwej, jednopiennej rośliny lub co najmniej po jednym egzemplarzu każdej płci jest kluczowe dla owocowania, gdyż czerwone, okrągłe owoce zebrane w wiszące kiście rozwijają się wyłącznie z zapylonych kwiatów. Dojrzewają pod koniec sierpnia lub we wrześniu i mają dość kwaśny smak, dlatego nie są polecane do spożycia na surowo. Znacznie lepiej smakują w postaci przetworów (przeciery, soki, konfitury, nalewki) lub jako susz do herbaty (owoce i liście).

Właściwości

Ze względu na niezwykłe bogactwo cennych składników odżywczych i niebagatelne właściwości lecznicze, cytryniec zasługuje na większą popularyzację, tym bardziej, że dobrze znosi warunki panujące w naszym kraju. Czerwone owoce posiadają w swoim składzie znaczne ilości witaminy C (trzy razy więcej od czarnej porzeczki), a także witaminę E i B, kwasy organiczne (kwas cytrynowy, kwas jabłkowy), mikroelementy (potas, fosfor, magnez, żelazo, miedź, mangan, molibden, cynk), olejki eteryczne oraz działającą wzmacniająco na układ nerwowy schizandrynę. Ich spożywanie poleca się głównie osobom cierpiącym na depresje oraz mającym kłopoty z pamięcią i koncentracją. Preparaty z cytryńca wpływają też pozytywnie na ostrość widzenia oraz poprawiają działanie układu odpornościowego. Nie są jednak polecane przy nadciśnieniu i chorobach serca.

Cytryniec chiński – uprawa, rozmnażanie i sadzonki

Cytryniec chiński

Cytryniec chiński – uprawa, rozmnażanie i sadzonki

Cytryniec chiński

Uprawa i wymagania

Uprawa cytryńca nie jest rudna, o ile zapewni się roślinie odpowiednie warunki. Cytryniec najlepiej rośnie na stanowisku dostatecznie widnym (choć nie w bezpośrednim słońcu) oraz na żyznej, próchniczej, dobrze uprawionej, lekko kwaśnej i wilgotnej (ale nie podmokłej) glebie. Bardzo dobrze znosi niskie temperatury i jest stosunkowo odporny na choroby i szkodniki, ale nie toleruje suszy. Z tego względu podłoże wokół niego należy solidnie wyściółkować, a latem w razie potrzeby dodatkowo roślinę podlewać. Cytryniec dobrze znosi cięcie, ale w jego przypadku zabieg nie jest konieczny. Niezbędne są natomiast podpory, po których roślina będzie mogła się swobodnie wspinać.

Cytryniec chiński – uprawa, rozmnażanie i sadzonki

Cytryniec chiński

Zastosowanie

Cytryniec chiński jest znakomitą rośliną do obsadzania altan, pergoli, wysokich, ażurowych ogrodzeń oraz płotków. Jego gęste, zielone liście dobrze sprawdzają się też w roli żywopłotu lub ogrodowej zasłony.

Rozmnażanie

Cytryńca chińskiego można rozmnażać zarówno za pomocą nasion jak i sadzonek zielnych, odkładów lub odrostów korzeniowych. Należy jednak pamiętać, że rośliny pozyskane z nasion mogą wydać owoce dopiero po wielu latach (nawet dziesięciu) lub wcale, natomiast otrzymane metodą wegetatywną wchodzą w okres owocowania w 4-5 roku po osadzeniu (z okazałej rośliny można zebrać nawet 5 kg. owoców). Jeśli nasiona zostaną wysiane zaraz po zbiorze owoców (jesienią) nie wymagają żadnych dodatkowych zabiegów, kiedy jednak planowalibyśmy ich wysiew na wiosnę, wcześniej muszą zostać poddane między innymi stratyfikacji (przetrzymaniu w niskich temperaturach).

Cytryniec chiński – uprawa, rozmnażanie i sadzonki

Cytryniec chiński – uprawa, rozmnażanie i sadzonki

Autor: Katarzyna Józefowicz

Źródła:
1.    „Działkowiec” 05/05 „Cytryniec chiński” str. 47/48 dr J. Danek
2.    „Rośliny lecznicze i bogate w witaminy” P. Czikow, J. Łaptiew PWRiL W-a 1987r.
3.    Tabaza
4.    Wikipedia

czytaj dalej...

4 komentarzy

  1. Dodał: Asia, Tytuł: Nic o tym jak siać :/

    Kolejna durna strona co kopiuje od innych. Zero konkretnych informacji jak posiać z nasion...

  2. Dodał: jarek, Tytuł: nawoźenie

    Nigdzie nie mogę znaleźć info o nałożeniu cytryńca

  3. Dodał: andrzej, Tytuł: cytryniec chinski sadzonka

    piję herbatę i dobrze się czuję i polecam eszystkim

  4. Dodał: magda, Tytuł: :) najlepszy

    Mój faworyt wśród pnączy, juz cieszy sie obecnością w ogródku, po dlugich jego poszukiwaniach :) teraz z latwoscia mozna go juz kupic

Dodaj swój komentarz

Zobacz także

Kategorie

Koniecznie zobacz: