Ciecierzyca uprawa, wartość odżywcza i zastosowanie

Ciecierzyca uprawa, wartość odżywcza i zastosowanie

1 komentarzy

Ciecierzyca pospolita (Cicer arietinum) należy do grupy roślin motylkowatych z rodziny bobowatych. Nazywana również cieciorką lub grochem włoskim. Od wieków obecna na terenie Azji i basenu Morza Śródziemnego. Jest jedną z pierwszych roślin uprawianych przez człowieka. Obecnie nie występuje w stanie dzikim. W Polsce nadal rzadka. Pojawia się głównie w specjalistycznych gospodarstwach i ogrodach działkowych. Popularna w diecie wegetariańskiej. Ceniona za niezwykłe walory żywieniowe i ogromne możliwości zastosowania. Ciecierzyca ma niezbyt wygórowane wymagania. Nie sprawia trudności w uprawie. Wszystkie te cechy sprawiają, że warto się nią zainteresować.

Charakterystyka

Cieciorka jest krzaczastą rośliną jednoroczną. Tworzy sztywne, kanciaste łodygi, które mogą mieć od 30 do 100 cm wysokości. Ma pierzaste, złożone liście, z wyglądu przypomina wykę. Zarówno łodyga, jak i liście pokryte są drobnymi włoskami. W kątach liści wyrastają raczej niepozorne kwiaty, które mogą być fioletowe lub białe. Owocem jest strąk, zawierający w zależności od odmiany od 1 do 3 nasion. Wyróżnia się dwa główne typy ciecierzycy: Kabuli – o dużych, jasnych i gładkich nasionach, najczęściej uprawiany w Ameryce Północnej i Europie, oraz Desi – o mniejszych, ciemnych i pomarszczonych nasionach, najpopularniejszy w Azji.

Wymagania uprawowe

Ciecierzyca jest rośliną klimatu ciepłego, dlatego powinno się jej zapewnić stanowisko ciepłe i słoneczne. W półcieniu uzyskamy znacznie niższe plony. Dość długi okres wegetacji w cieplejszych rejonach wynosi od 65 do 100 dni. Z kolei w klimacie umiarkowanym panującym w Polsce wydłuża się do 120–125 dni. Ciecierzyca jest dość wytrzymała na wiosenne przymrozki. Spadki temperatury w okresie kwitnienia mogą jednak powodować uszkodzenia i opadanie kwiatów. Powinna być sadzona na glebach odsączonych i przewiewnych, dobrze zdrenowanych, ale zasobnych w składniki odżywcze. Przed siewem należy podsypać kompostem. Podłoże nie powinno być podmokłe, gdyż w takich warunkach cieciorka rośnie szybko, ale zawiązuje tylko nieliczne strąki. Odpowiednia będzie gleba gliniasta, o pH 5,7–7,2. Roślina ta jest niezwykle wrażliwa na zasolenie gleb. Największy wpływ na wschody i uzyskane plony mają opady. Najlepsze wyniki osiąga się w latach o niskich i niezbyt częstych opadach.

Ciecierzyca

Ciecierzyca

Uprawa

W zależności od rejonu uprawy i warunków atmosferycznych ciecierzycę można wysiewać bezpośrednio do gruntu od końca marca do połowy czerwca. Należy jednak pamiętać, że w naszym klimacie jej wzrost trwa dość długo, dlatego najlepsza pora na siew przypada na kwiecień–maj. Aby przyspieszyć termin zbiorów, możemy rośliny wysiać nieco wcześniej w doniczkach umieszczonych w ciepłym pomieszczeniu. Nasion nie moczymy przed siewem i po wysiewie nie podlewamy zbyt obficie, gdyż podobnie jak młode siewki są podatne na gnicie. Ciecierzycę sadzimy dość gęsto, zachowując 5–10-cm odstępy między roślinami. Dzięki temu będą mogły się na sobie nawzajem opierać. W ciepłe dni wschody następują dość szybko. Po ok. 2 miesiącach pojawiają się kwiaty, a wkrótce po nich strąki.

Ciecierzyca

Ciecierzyca

Zbiór

Zbiór ciecierzycy następuje po 4–6 miesiącach po posadzeniu. W Polsce zazwyczaj przypada na wrzesień. Do świeżego spożycia mogą być zbierane niedojrzałe, jeszcze zielone strąki. Jeśli jednak chcemy uzyskać suche ziarno, najlepiej zbierać całą roślinę, gdy liście zbrązowieją i zwiędną. Następnie umieścić je w ciepłym i suchym pomieszczeniu, pozwalając nasionom wyschnąć. Podczas zbioru należy uważać na włoski i wydzielane przez roślinę substancje, które mogą drażnić skórę. Dobrze jest włożyć rękawice ochronne.

Ciecierzyca

Ciecierzyca

Właściwości odżywcze

Ciecierzyca jest nie tylko smacznym i sycącym, lecz także niezwykle zdrowym warzywem. Zawiera 25% białka o składzie aminokwasowym, które pozwala na zastąpienie nią mięsa w naszej diecie. Stanowi również wspaniałe źródło składników mineralnych. Ma w sobie spore ilości fosforu, potasu, żelaza, magnezu, wapnia i cynku. Ponadto bogata jest w większość witamin z grupy B oraz witaminę A, C, E, K. Zasobna w błonnik. Charakteryzuje się stosunkowo niewielką kalorycznością. Polecana jako składnik diety diabetyków oraz osób odchudzających się. Nasiona ciecierzycy od dawna były stosowane do łagodzenia bólu głowy, przy zapaleniu gardła oraz kaszlu. Napar z jej liści ma właściwości ściągające i służy do okładów zewnętrznych. Regularne spożywanie cieciorki obniża poziom cholesterolu we krwi, podnosi odporność organizmu, ma także bardzo dobry wpływ na stan skóry i włosów. Często przypisuje się jej właściwości pobudzające, co sprawia, że jest uważana za afrodyzjak.

Zastosowanie

Zielone, niedojrzałe nasiona mogą być spożywane na surowo lub jedynie przez krótki czas gotowane. Suszone po ugotowaniu stanowią wspaniały dodatek do sałatek, zup i ciepłych dań. Można ją miksować z dodatkiem oliwy i niewielkiej ilości soku z cytryny, przyrządzając humus. Z rozdrobnionej cieciorki z dodatkiem ziół i przypraw można formować i smażyć kotleciki. W niektórych krajach bardzo popularne są nasiona ciecierzycy otoczone w cukrze lub przyprawach, stanowią one rodzaj przekąski, podobnie jak orzeszki ziemne. Z jej nasion wytwarza się mąkę, która nadaje się do produkcji placków, chleba czy makaronu. Nie zawiera ona glutenu, dlatego może być spożywana przez osoby na diecie bezglutenowej. Bardzo cennym składnikiem i uzupełnieniem diety są również kiełki ciecierzycy oraz młode pędy i liście, które mogą być wykorzystywane podobnie jak szpinak.

Ciecierzyca

Ciecierzyca

Autor: Justyna Przasnyska

czytaj dalej...

1 komentarzy

  1. Dodał: Irena, Tytuł: Ciecierzyca

    Świetny artykuł ,właśnie tego szukałam. Wielkie dzięki

Dodaj swój komentarz

Zobacz także

Kategorie